دنیای اقتصاد : دیروز جمعه نخستین مذاکرات مستقیم بین روسیه و اوکراین به میزبانی ترکیه در استانبول آغاز شد؛ اما پس از کمتر از دوساعت مذاکره، بدون نتیجه پایان یافت. یک منبع اوکراینی آگاه از مذاکرات به سی ان ان گفت که هیات روسیه «اختیاری برای تصمیم گیری های مهم نداشت.» این منبع گفت: «آنها آماده نبودند تا تصمیم معناداری برای پایان دادن به جنگ بگیرند.»

اما آنچه از نشست دیروز به بیرون درز شد یکی این بود که روسیه گفت هر کشور پس از مذاکرات «دیدگاه خود» را در مورد آتش بس ارائه خواهد کرد. در عین حال، ولادیمیر مدینسکی گفت که تبادل زندانیان منجر به آزادی هزار زندانی در دو کشور خواهد شد: «هزار در برابر هزار». وی افزود که مذاکرات پس از «ارائه دیدگاه هر طرف در مورد آتش بس احتمالی آینده و جزئیات آن به صورت کتبی» ادامه خواهد یافت. در نهایت، دونالد توسک نخست وزیر لهستان، امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، کر استارمر نخست وزیر بریتانیا و فریدریش مرتز، صدراعظم آلمان دیروز جمعه در نشستی در اجلاس جامعه سیاسی اروپا در تیرانا، آلبانی شرکت کرده و با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تماس تلفنی برقرار کردند.

هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه که میزبان این مذاکرات بود در سخنان کوتاهی در آغاز جلسه گفت: «این جلسه نخستین تماس مستقیم از مارس2022 است. ما باید از این فرصت برای پیشرفت در مسیر صلح استفاده کنیم.» گل تویسوز، خبرنگار سی ان ان نوشت،وی ادامه داد: «ازآنجاکه جنگ همچنان جان انسان ها را می گیرد، اجرای فوری آتش بس بسیار حیاتی تر شده است.» وزیر خارجه ترکیه مذاکرات روز جمعه را «مذاکرات فنی» توصیف کرد که زمینه را برای دیدار احتمالی بین رهبران دو کشور فراهم خواهد کرد.

«روت مایکلسون» در گزارشی برای گاردین نوشت، پوشش رسمی نمایندگان روسیه و اوکراین مورد توجه رسانه ها بود. برخی از نمایندگان روسیه با کت و شلوارهای تیره و در مقابل آنها اوکراینی هایی که لباس های رزمی دارای استتار سبز پوشیده بودند، دیده می شدند. فیدان به تیم های مذاکره کننده گفت: «امروز دو مسیر وجود دارد: یکی به صلح منجر می شود و دیگری باعث ویرانی و تلفات بیشتر خواهد شد. هر دو طرف انتخاب می کنند که کدام مسیر را انتخاب کنند.» وی گفت: «میزبانی از هر دو طرف، اراده قوی ما برای پایان دادن به جنگ را نشان می دهد. ما فرصتی برای پایان دادن به جنگ داریم... برای اینکه مسیر صلح را در پیش بگیریم، باید از این فرصت استفاده کنیم. هر روز باعث از دست رفتن جان های بیشتری می شود.

درحالی که این جنگ جان انسان ها را می گیرد، بسیار مهم است که آتش بس در اسرع وقت برقرار شود.» او با اشاره به تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، مبنی بر عدم شرکت در مذاکرات افزود: «نشست استانبول باید زمینه را برای دیدار بین رهبران فراهم کند.» ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین پیش از این گفته بود که مایل به دیدار با پوتین است و معتقد است که تنها دیدار با رئیس جمهور روسیه می تواند واقعا پایان جنگ را تضمین کند.«آندری یرماک»، دستیار ارشد زلنسکی در تلگرام نوشت که اوکراین خواهان «آتش بس بی قید و شرط» است. او این را «اولویت» کشورش دانست. گزارش ها حاکی است که تیم اوکراینی به رهبری رستم عمروف، وزیر دفاع و ولادیمیر مدینسکی، دستیار کرملین، ریاست تیم روسیه را بر عهده داشتند. عمروف با تشریح خواسته هایی از جمله «آتش بس کامل حداقل به مدت 30روز»، بازگشت کودکان اوکراینی که به اجبار اخراج شده اند و تبادل زندانیان بر اساس فرمول «همه برای همه» گفت: «صلح تنها در صورتی امکان پذیر است که روسیه آمادگی خود را برای اقدامات مشخص نشان دهد.» او گفت: «ما به مبارزه خود برای صلحی عادلانه و پایدار ادامه می دهیم و از تلاش های خود برای دستیابی به آن دست نخواهیم کشید.»

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نیز گفت که «اولویت شماره یک او آتش بس کامل، بی قید و شرط و صادقانه» است. او گفت: «این آتش بس باید فورا اتفاق بیفتد تا کشتار متوقف و پایه محکمی برای دیپلماسی ایجاد شود.» وی با اشاره به همتای روس خود افزود: «و اگر نمایندگان روسیه در استانبول نتوانند با آتش بس موافقت کنند... آن گاه کاملا مشخص خواهد شد که پوتین همچنان به تضعیف دیپلماسی ادامه می دهد.» «ویکتوریا بوتنکو»، خبرنگار سی ان ان که به طور مستقیم از محل مذاگرات گزارش می داد نوشت، یک منبع در تیم اوکراینی گفت که طرف اوکراینی از طریق مترجم با طرف روسی به طور مستقیم صحبت می کند. این مذاکرات به نوشته گزارشگر سی ان ان «کمتر از دو ساعت طول کشید».

«پیوتر زاور»، گزارشگر گاردین، از آنکارا افزود، ولودیمیر زلنسکی هیاتی را برای مذاکرات صلح با روسیه به استانبول فرستاد تا راه برای نخستین مذاکرات مستقیم بین اوکراین و روسیه از مارس2022 هموار شود؛ اگرچه واشنگتن هشدار داد که هیچ پیشرفتی محتمل نیست مگر اینکه دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین موافقت کنند که با هم ملاقات کنند. دیروز جمعه مذاکرات روسیه- اوکراین در حالی در ترکیه آغاز شد که زلنسکی گفت که کشورش بر تلاش برای آتش بس فوری 30روزه تمرکز خواهد کرد. زلنسکی روز پنج شنبه پس از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در یک کنفرانس مطبوعاتی در آنکارا، پایتخت ترکیه گفت: «متاسفانه، [روس ها] در مورد مذاکرات به اندازه کافی جدی نیستند... به احترام رئیس جمهور ترامپ و اردوغان، تصمیم گرفته ام که هیات خود را به استانبول بفرستم.» این مذاکرات در کاخ «دلمه باغچه»، اقامتگاه باشکوه در ساحل اروپایی بسفر که میزبان دور بی نتیجه ای از مذاکرات بین مسکو و کی یف در سال2022 بود، برگزار شد.

قرار بود روز پنج شنبه این دیدار برگزار شود؛ اما از همان ابتدا با ورود هیات های اوکراینی و روسی به شهرهای جداگانه ای با صدها مایل فاصله، این دیدار عملا لغو و تردیدهایی در مورد برگزاری این نشست مطرح شد. عصر چهارشنبه هم کرملین اعلام کرد که پوتین مذاکرات را لغو خواهد کرد و پیشنهاد جسورانه زلنسکی برای دیدار رو در رو برای بحث در مورد صلح را رد کرد. ترامپ که سایه اش بر همه چیز سنگینی می کند در هواپیمای «ایر فورس وان» به خبرنگاران گفت: «تا زمانی که من و پوتین با هم ملاقات نکنیم، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.» روبیو با تکرار سخنان ترامپ، اواخر روز پنج شنبه به خبرنگاران گفت: «فکر می کنم کاملا واضح است که تنها راه برای دستیابی به موفقیت، بین رئیس جمهور ترامپ و رئیس جمهور پوتین است.»

این اظهارات، امیدها را در کی یف و متحدان اروپایی اش مبنی بر اینکه ترامپ آماده است در صورت شکست مذاکرات فعلی (و قبل از اینکه فرصت ملاقات با پوتین را پیدا کند)، تحریم های سختی اعمال کند، کاهش می دهد. در واقع، این امر انگیزه مسکو را برای مصالحه از بین می برد. ترامپ روز پنج شنبه در جریان توقفی در قطر (و قبل از عزیمت به امارات) اظهار کرد که ممکن است روز جمعه «اگر اتفاقی» در مذاکرات رخ دهد، همچنان به ترکیه سفر کند. اما نشانه های خوشایندی برای این سفر وجود نداشت. زلنسکی و پوتین هر کدام در حال مانور دادن برای جلب نظر ترامپ بودند؛ ترامپی که به طور فزاینده ای از سرعت کند مذاکرات بی صبر شده است و رهبران این دو کشور را مانع اصلی پیشرفت می داند. زلنسکی گفت: «من معتقدم مهم ترین چیز برای اوکراین این است که سازنده و منطقی باقی بماند. به همین دلیل است که ما هیاتی را به رهبری وزارت دفاع اعزام می کنیم تا هیچ کس نتواند ادعا کند که اوکراین مسوول از مسیر خارج کردن مذاکرات است.»

زلنسکی روز پنج شنبه به همراه تیمی از نزدیک ترین دستیاران خود به آنکارا سفر کرد؛ درحالی که هیات میان رده روسیه به رهبری ولادیمیر مدینسکی، یک محافظه کار افراطی اوایل همان روز در استانبول حضور یافت؛ جایی که صدها روزنامه نگار ساعت ها در انتظار شروع مذاکرات، چادر زده بودند. در طول کنفرانس آنکارا، زلنسکی تلاش کرد انتخاب هیات روسیه را به عنوان نشانه ای (برای ترامپ) جلوه دهد (دال بر این) که مسکو با حسن نیت به مذاکرات نزدیک نمی شود. او به خبرنگاران گفت: «احساس می کنم از سوی روسیه مورد بی احترامی قرار گرفته ام. نه زمانی برای جلسه، نه دستور جلسه ای، نه هیاتی سطح بالا. این یک بی احترامی شخصی است [حتی به] اردوغان، به ترامپ.» او در پاسخ به این پرسش که آیا رئیس جمهور روسیه از ملاقات مستقیم با او اجتناب می کند، افزود: «ما نمی توانیم در سراسر جهان به دنبال پوتین بدویم.»