mohammad abdolhoseinzadeh
-
نشریه حقوق اداری، پیاپی 41 (زمستان 1403)، صص 114 -150
یکی از شاخصه های توسعه سیاسی، مشارکت و دخیل نمودن مردم در حکمرانی و کشورداری است. مشارکت مردم در فرایندهای نظارت پارلمانی، منجر به ایجاد فضای مطلوب در ساختار نظارتی و بهبود کارکرد نظارت نهاد قانون گذار خواهد شد. بااین حال، مشارکت شهروندان در نظارت پارلمانی با چالش ها و موانعی روبه روست که منجر به توقف پیشبرد اهداف مشارکت مردمی در نظارت پارلمانی خواهد شد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوا، به دنبال ارائه دسته بندی جامعی از مولفه های مرتبط با موانع مشارکت شهروندان در نظارت پارلمانی است. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که موانع مشارکت شهروندان در نظارت پارلمانی چیست؟ با تحلیل یافته های نتایج به دست آمده، یازده مانع اساسی شناسایی شد و در سه دسته: فرهنگی و آموزشی، سیاسی و سازمانی و حقوقی و قانونی قرار گرفت. در بعد سیاسی - سازمانی، پارلمان بسته با دسترسی محدود به اطلاعات، نبود زیرساخت های الکترونیک، تمرکز قدرت، مقاومت نمایندگان در کاهش اختیارات، سیاست زدگی فرایندها و کمبود منابع دانشی به عنوان چالش های کلیدی مطرح شدند. در حوزه فرهنگی-آموزشی، فقدان فرهنگ مشارکت، محرمانگی اطلاعات دولتی و ناآگاهی از مزایای شفافیت، نقش بازدارنده داشتند. از منظر حقوقی - قانونی نیز نبود سازوکارهای شفاف، ابهام در جایگاه حقوقی نظارت مردمی و غفلت از تکلیف مشارکت براساس آموزه های اسلامی، مشکلات اساسی بودند. این موانع موجب کاهش پاسخگویی، گسترش فساد، محدودیت جامعه مدنی و اختلال در تحقق حکمرانی شفاف و مردم سالاری دینی می شوند. جمع سپاری نظارت پارلمانی با استفاده از ظرفیت فناوری اطلاعات، تشکیل گروه های محلی شهروندان برای بررسی موضوعات خاص و تقویت امبودزمان در پارلمان از مهم ترین راهکارهای ارائه شده در مقاله برای رفع موانع نظارت پارلمانی شهروندی است.
کلید واژگان: نظارت، نظارت پارلمانی، نظارت شهروندی، مشارکت مردمی، نظارت عمومیOne of the key indicators of political development is citizen participation in governance and policymaking. Public engagement in parliamentary oversight fosters a favorable oversight structure and enhances the effectiveness of legislative monitoring. However, citizen involvement in this process faces various challenges that hinder the advancement of participatory oversight. Using content analysis, this study aims to provide a comprehensive classification of the barriers to citizen participation in parliamentary oversight. The main question of the current research is: What are the barriers to citizen participation in parliamentary oversight. The findings reveal eleven major barriers categorized into three dimensions: cultural and educational, political and organizational, and legal and regulatory. In the political-organizational dimension, key challenges include restricted access to parliamentary information, lack of digital infrastructure, centralized power, legislators’ resistance to delegating authority, politicization of oversight processes, and insufficient knowledge resources. In the cultural-educational dimension, the lack of a participatory culture, government secrecy, and unawareness of transparency benefits act as deterrents. From a legal-regulatory perspective, the absence of clear oversight mechanisms, ambiguity in the legal status of citizen oversight, and neglect of participatory obligations in Islamic teachings are major issues. These barriers lead to reduced accountability, increased corruption, constraints on civil society, and disruptions in achieving transparent governance and religious democracy. Key solutions proposed in this study include utilizing information technology for crowdsourced parliamentary oversight, forming local citizen groups for issue-specific monitoring, and strengthening the parliamentary ombudsman’s role.
Keywords: Oversight, Parliamentary Oversight, Citizen Supervision, Public Participation, Public Oversight -
اجرای داده حکومتی باز در هر کشور نیازمند شناخت کافی از اکوسیستم داده حکومتی باز است. اکوسیستم داده حکومتی باز شامل بازیگران و ذینفعان مرتبط با داده از تولید داده تا انتشار داده هستند. تبدیل داده ی منتشر شده توسط حکومت به یک ارزش و اثر اجتماعی خود به خود صورت نمی پذیرد و به بستری از بازیگران با کارکردهای مختلف نیاز دارد که با فعال و مرتبط کردن آنها با یکدیگر می توان شاهد استفاده از داده بود، که به مجموع این بازیگران، ذی نفعان و کارکردهای آنها، اکوسیستم داده حکومتی باز گفته می شود. بدین ترتیب از آنجایی که توسعه برنامه ها و سیاست های حوزه داده باز (بطور ویژه داده حکومتی باز) بدون توجه به اکوسیستم آن امکان پذیر نیست، شایسته است شناختی جامع از این اکوسیستم حاصل شود. پژوهش حاضر با هدف فهم اکوسیستم داده حکومتی باز و تحلیل مدل های منتخب اکوسیستم داده حکومتی باز شکل گرفته است. پژوهش حاضر یک پژوهش اکتشافی است که درصدد است با تحلیل محتوای مدل های بین المللی اکوسیستم داده حکومتی باز، عناصر و مولفه های اکوسیستم داده حکومتی باز را شناسایی و قوت آنها را ارزیابی کند. سوال اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه آیا مدل های موجود در زمینه اکوسیستم داده حکومتی باز از جامعیت مناسب برای سیاست گذاری برخوردار هستند یا خیر. به منظور پاسخ، مدل های اکوسیستم داده حکومتی باز شناسایی و محتوای آن با روش تحلیل محتوا استخراج گردیده و سپس به مقایسه و ارزشیابی آنها پرداخته شد. لذا واحد مطالعه در این پژوهش، مدل های اکوسیستم داده حکومتی باز است و روش نمونه گیری، نمونه گیری هدفمند است. در مرحله اول با جستجو و بررسی مدل های اکوسیستم داده حکومتی باز، 36 مدل شناسایی شد. در نهایت پژوهشگران با مطالعه این مدل ها و شناسایی مشابه ها و تجمیع برخی مدل ها، و بر اساس نمونه گیری هدفمند، 12 مدل اکوسیستم داده حکومتی باز منتخب را مدنظر قرار دادند و با بررسی آن ها، داده ها و اطلاعات لازم از این مدل ها را استخراج کردند. دلیل انتخاب این 12 مدل نیز جامعیت، تاثیرگذاری، و ظرفیت آنها به نسبت کاربردهای متنوع مورد نظر از آن ها بوده است. با بررسی مدل های موجود، مشخص شد، هنوز مدل جامع و مناسبی از اکوسیستم داده حکومتی باز که بتواند مبنای توسعه سیاست داده حکومتی باز قرار بگیرد وجود نداشته و بایستی مدل اکوسیستم کامل تری طراحی شودکلید واژگان: داده باز، حکومت باز، داده حکومتی باز، سیاستگذاری داده باز، اکوسیستم داده حکومتی بازThe conversion of published data by government to a value and social effect is not done automatically and it requires a number of actors with different functions That by activating and connecting them with each other, we can use data. The sum of these actors, stakeholders and their functions is called the Open Government Data Ecosystem. This study aims to understand the ecosystem of open government data and analysis of selected open government ecosystem models is formed. Present study is an exploratory study that seeks to analysis of international models of open government data ecosystem, Identify and monitor the elements and components of the open government data ecosystem. open government data ecosystem models were redefined and its contents were extracted by content analysis method and then compared and evaluated. Units in this study, open government data ecosystem models and sampling is targeted sampling. In the first stage, 36 models were identified by searching and reviewing the models of open government data ecosystems. Finally, by studying these models and identifying the similarities and aggregating of some models, based on targeted sampling, the researchers considered 12 models of open government data ecosystem and by examining them, they extracted the data and information from these models. The reason for choosing these 12 models is their reputation, influence, comprehensiveness and authority. By examining existing models, it has become clear that there is still no comprehensive model of an open government data ecosystem that could be the basis for developing an open government data policy. Summarizing or generalizing, paying attention to a part of the ecosystem, using a cyclic or value chain approach, instead of ecosystems approach, and some of the models are an experience or specific area of the characteristics of ecosystem models.Keywords: Open Data, Open Government, Open Government Data, Open Data Policy, Open Government Data Ecosystem.
-
هدفهدف این پژوهش ارائه مدل نظام مند فرآیند مرجعیت علمی مبتنی بر منظومه فکری مقام معظم رهبری می باشد.روشاین پژوهش مبتنی بر استراتژی پژوهشی داده بنیاد و بر اساس رویکرد نظام مند استراوس و کوربین به دنبال استخراج مدل نظام مند مرجعیت علمی می باشد. بدین منظور ابتدا بیانات مقام معظم رهبری در مورد علم و فناوری مطالعه شد و با فرآوری داده ها و مفاهیم، مقوله های کلان و خرد مدل نظام مند استخراج شد.یافته هابا طی مراحل پژوهشی داده بنیاد مقوله های مدل نظام مند ازجمله مقوله محوری، شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط واسطه ای و راهبردها و در نهایت پیامدها استخراج شدند.نتیجه گیریبا بررسی نظام مند بیانات مقام معظم رهبری مشخص شد که حرکت به سمت مرجعیت علمی، یک فرآیند است که بایستی برای اجرای دقیق و صحیح آن بایستی نظر ایشان در خصوص مرجعیت علمی و راهبردها و دیگر شرایط تحقق آن آشنا شد. در پایان نیز مشخص می شود که پیشرفت همه جانبه کشور، ثروت آفرینی و رشد اقتصادی، اقتدار ملی، عزت ملی و تشکیل تمدن اسلامی ازجمله پیامدها و نتایج تحقق مرجعیت علمی برای نظام جمهوری اسلامی می باشدکلید واژگان: مرجعیت علمی، مقام معظم رهبری، روش داده بنیاد، تولید علم، پیشرفتScientific Authority Pattern in Islamic Republic of Iran on the Basis of Supreme Leader's StatementsThe aim of this research is to provide a systematic pattern of scientific authority based on Supreme Leader’s reflections. Research strategy is of grounded theory approach and a Corbin and Strauss systematic approach. For this purpose, Supreme Leader’s statements concerning science and technology examined, and by processing of data and concepts, the macro and micro concepts of systematic pattern extracted. Carrying out research steps, pattern categories including central issue, causal conditions, underlying conditions, intermediary conditions, strategies, and its consequences were extracted on the basis of Supreme Leader’s remarks. The results indicate progress toward scientific authority, is a process that requires overall development of the country, wealth creation, economic growth, national sovereignty, national dignity and formation of Islamic civilization. All these are consequences and implications of scientific authority for the Islamic Republic.Keywords: Scientific authority, Supreme Leader, Grounded theory approach, Knowledge. development, Progress
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.