شیوع اضافه وزن و چاقی در دختران دبیرستانی 17-14 ساله شهر بوشهر

در دهه های اخیر چاقی شیوع بیشتری یافته و شایع ترین مشکل تغذیه ای- بهداشتی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه محسوب می شود. چاقی به عنوان عامل خطر بسیاری از بیماری های مزمن مانند دیابت، فشارخون، سکته مغزی، بیماری های قلبی- عروقی و برخی از سرطان ها شناخته شده است و به دلیل اینکه چاقی دوران کودکی و نوجوانی شاخص تعیین کننده چاقی در بزرگسالی نیز می‎باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین شیوع چاقی و اضافه وزن در دختران دبیرستانی شهر بوشهر می‎باشد.

در این مطالعه مقطعی، 500 نفر دختر نوجوان 17-14 ساله به روش نمونه گیری طبقه ای از دبیرستان-های بوشهر در سال 1388 انتخاب شدند. جمع آوری داده ها شامل مصاحبه از دختران در ارتباط با اطلاعات دموگرافی، اجتماعی، اقتصادی، تاریخچه پزشکی، فعالیت فیزیکی و اندازه گیری های تن سنجی (وزن و قد) جهت محاسبه نمایه توده بدنی بود. بر اساس استاندارد CDC، BMI زیر صدک 5 درصد کم وزن، شاخص توده بدنی بین صدک 85 تا 95 اضافه وزن و بالاتر از صدک 95 چاق قلمداد گردید.

شیوع چاقی، اضافه وزن و کم وزنی در نمونه های مورد مطالعه به ترتیب 1/7، 5/14 و 9/2 درصد بود. چاقی و اضافه وزن با میزان تحصیلات و شغل والدین و فعالیت فیزیکی نمونه ها ارتباط معنی دار داشت. در نمونه های چاق، 3/58 درصد میزان تحرک روزانه کمتر از 30 دقیقه، 25 درصد میزان تماشای تلوزیون بیشتر از 4 ساعت، 50 درصد میزان مصرف تنقلات دو بار در روز و 9/38 درصد سابقه چاقی در بستگان درجه اول داشتند.

یافته های این مطالعه، شیوع چاقی و اضافه وزن را در دختران دبیرستانی شهر بوشهر از مطالعات مشابه جهانی کمتر ولی از بعضی از مطالعات داخل کشور بیشتر نشان داده است. آگاهی دادن به دانش آموزان و خانواده ها به ویژه مادران در ارتباط با عوامل زمینه‎ساز چاقی، افزایش تحرک بدنی و اصلاح رفتارهای تغذیه ای توصیه می گردد.