ساخت شکنی دستوری در مثنوی معنوی

مثنوی معنوی، شاهکار بزرگ مولانا، شاعر و عارف نامی قرن هفتم هجری است که یکی از آثار برجسته و کم نظیر در حوزه ادبیات فارسی و عرفان اسلامی- ایرانی است. این منظومه بزرگ، با توجه به نوع تفکر و هدف شاعر از سرودن، در غالب مواضع، معنامحور است؛ و هر کجا شاعر بر دوراهی صورت و معنا قرار گرفته، بی هیچ تردیدی، «صورت» را فدای «معنا» کرده است. این مقاله به بررسی یکی از مصادیق این ادعا - یعنی ساخت شکنی های مثنوی در حوزه دستور زبان فارسی - می پردازد و این نکته را همراه با شواهد و مثالهایی بیان می کند. این پژوهش در سه بخش تنظیم شده و به ویژگی های دستوری سبک خراسانی در مثنوی، ساخت-شکنی دستوری به ضرورت وزن و قافیه و ویژگی های خاص زبانی در مثنوی پرداخته است.