بررسی شرایط هواشناختی یخ زدگی هواپیما در دو بررسی موردی (فرودگاه مهرآباد-تهران)

به منظور تعیین آستانه های عددی برخی از مهم ترین شاخص های شناسایی و پیش بینی یخ زدگی هواپیما، دو بررسی موردی در فرودگاه مهرآباد و در فصل زمستان صورت گرفته است. مورد اول مربوط به تاریخ 2ژانویه 2008 است که یخ زدگی موتور، منجر به آتش سوزی و فرود اضطراری هواپیما در فرودگاه مهرآباد تهران شده است. بررسی دوم نیز مربوط به تاریخ 6 ژانویه 2008 است که سامانه پرفشار سرد سیبری در نوار شمالی کشور مستقر شد و بارش مداوم برف و سرمای بسیار شدید بخش های شمالی کشور را در بر گرفت. در بررسی دوم اگرچه به سبب لغو شدن همه پروازها از/ به فرودگاه مهرآباد، گزارش یخ زدگی موجود نیست اما از آنجا که فعالیت سامانه پیش گفته قابل ملاحظه بود، در تعیین و مقایسه شاخص ها، مورد مناسبی به نظر می آید. در این تحقیق علاوه بر عرضه الگو های بزرگ مقیاس جوی در بررسی های یاد شده، برخی از خروجی های مرتبط با یخ زدگی یک مدل منطقه ای پیش بینی عددی وضع هوا (MM5) شامل دما، رطوبت نسبی، سرعت قائم و محتوای آب مایع بررسی و استانه عددی این خروجی ها در منطقه تهران با مقادیر استانه ای شاخص های یادشده در دیگر تحقیقات مقایسه شده است. همچنین شاخص های ناپایداری از جمله LI، KI، SI، TT، SWEAT، CAPE و CIN و همچنین تفاضل نقطه شبنم (دیفیسیت) تعیین و بررسی شده اند. مهم ترین نتایج این تحقیق نشان می دهد که الگوهای بزرگ مقیاس قادرند شرایط رخداد یخ زدگی را به صورت کیفی نمایش دهند. خروجی های دما، رطوبت نسبی و سرعت قائم مدل پیش بینی عددی MM5 با نتایج مشاهدات و برخی تحقیقات دیگر در این باره هم خوانی مناسبی نشان می دهند و آستانه های مقادیر عددی آنها با آستانه های به دست آمده در دیگر تحقیقات کم و بیش هماهنگ است و اختلاف های جزئی احتمالا ممکن است به علت شرایط توپوگرافی در مدل منطقه ای روی داده باشد که البته این امر نیاز به بررسی بیشتری در شرایط مرزی مدل نیز دارد. بااین حال مقادیر عددی محتوای آب مایع با آستانه های موجود هم خوان نیستند و تحقیقات و بررسی های بیشتری را در این زمینه می طلبد. شاخص های ناپایداری نیز در هر دو مورد مقادیر عددی قابل توجهی را نشان نمی دهند که البته علت آن وجود ابرهای پوشنی به نسبت کم عمق در تحقیقات یادشده پیش بینی مقادیر عددی کوچک آنها دور از انتظار نیست. مقادیر عددی به دست آمده دراین بررسی نشان می ده دکه تفاضل نقطه شبنم کمتر ازC° 3، دمای بین C°10- تا صفر، سرعت قائم صعودی با بزرگی 2/0-، رطوبت نسبی بیش از %70 در تراز 700 هکتوپاسکال، براساس خروجی های مدل منطقه ای MM5، با مقادیر آستانه ای تحقیقات دیگر، می توانند درحکم شاخص های عددی مناسبی در حدس های اولیه برای یخ زدگی هواپیما در ایستگاه مهرآباد تهران مورد استفاده قرار گیرند.