بررسی تاثیر برخی عوامل بوم شناختی بر گسترش رویشگاه های گونه درختچه ای «مورد» در استان لرستان

برنامه ریزی های مدیریتی در زمینه احیاء رویشگاه های گونه های جنگلی نیازمند اطلاع از ویژگی های بوم شناختی مورد نیاز آن گونه می باشد. درختچه «مورد» یکی از گونه های ارزش مند جنگل های زاگرس است که احیاء توده های آن نیازمند آگاهی از خواست های بوم شناختی این گونه است. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر عوامل محیطی بر پراکنش رویشگاه های درختچه «مورد» در استان لرستان بود. بدین منظور بر اساس اطلاعات موجود و پیمایش صحرایی 13 رویشگاه طبیعی و عمده «مورد» در استان لرستان شناسایی و در هر رویشگاه مهم ترین عوامل بوم شناختی اندازه گیری شد. نمونه برداری از خاک تا عمق سی سانتی متری انجام شد. از خصوصیات فیزیکی بافت خاک و از خصوصیات شیمیایی مقادیر شوری، اسیدیته، مقدار مواد آلی، ازت، فسفر و پتاسیم خاک در آزمایشگاه تعیین شد. داده های حاصل با استفاده از تحلیل مو لفه های اصلی (PCA) تجزیه و تحلیل شد. نتایج تجزیه مو لفه های اصلی روی متغیرهای مورد بررسی نشان داد که مو لفه های اصلی اول، دوم و سوم در مجموع 3/68 درصد از تغییرات راتبیین می کنند. بر اساس نتایج به دست آمده، مولفه اول با تبیین 64/27 درصد از تغییرات بر برخی ویژگی های شیمیایی خاک از جمله میزان سدیم و هدایت الکتریکی دلالت دارد. مولفه دوم منعکس کننده محتوی عناصر غذائی ازت و فسفر در خاک است و 93/20 درصد از تغییرات را تبیین می نماید و مولفه سوم نقش ارتفاع از سطح دریا (فیزیوگرافی) را در پراکنش «مورد» مشخص می کند که تبیین 67/19 درصد از تغییرات به عهده این مولفه است. نتایج این مطالعه نشان داد که گونه «مورد» توانائی رویش در دامنه ای وسیع از شوری خاک را دارد لذا می توان این گونه را یک هالوفیت نابردبار معرفی نمود.