ارزیابی تاثیر روش های خودکار استخراج مشخصه های فیزیکی آبراهه بر دقت روابط تجربی زمان تمرکز جریان های متمرکز سطحی (بررسی موردی: حوزه آبخیز ده بالا، یزد)

زمان تمرکز زمان لازم برای مشارکت همزمان تمامی بخش های حوزه آبخیز در دبی خروجی است. استفاده از نرم افزارهای جغرافیایی در تعیین متغیرهای فیزیکی روند مطالعات هیدرولوژیک را تاحدودی تسریع بخشیده است، اما لزوم ارزیابی دقت این روش های نرم افزاری را نیز نباید از نظردور داشت. هدف از بررسی حاضر ارزیابی تاثیر روند استخراج خودکار مشخصه های فیزیکی آبراهه ها بر دقت نتایج روابط تجربی برآورد کننده زمان تمرکز جریان های سطحی است. برای این منظور با استخراج متغیر شیب به صورت خودکار (اتوماتیک) در محیط نرم افزار ArcGIS زمان های تمرکز و پیمایش 5 رابطه تجربی کرپیچ، کارتر، اسپی، ین-چاو و برانسبی- ویلیامز در شرایط 500 و 1000 سلولی با نتایج این روابط در برداشت میدانی از 21 بازه در بخشی از حوزه آبخیز ده بالا مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که خطای موجود در برآوردهای روش خودکار بسته به نوع رابطه تجربی موردنظرمتفاوت است. رابطه های تجربی انتخابی بسته به ساختار و میزان حساسیت متغیری، رفتار متفاوتی نشان داده اند. بررسی میزان خطاها با استفاده از شاخص های آماری شامل مجذور ضریب همبستگی(R2)، ریشه میانگین مربع خطاها و میانگین درصد خطای مطلق (APE) نشان داد که به ازای 26 الی 54% خطای برآورد شیب در روند خودکار روش اسپی در هردو شرط اعمال شده نتیجه بهتری ارائه کرده است. در برآورد زمان تمرکز نیز نتایج بیانگر دقت بهتر روابط اسپی و برانسبی-ویلیامز نسبت به روش های دیگر است.