اشراف بر ضمیر در زندگی ابوسعید ابوالخیر

اشراف بر ضمیر، یا فراست، به عنوان یکی از کرامت های اهل تصوف نوعی آگاهی غیبی بر افکار و اندیشه های درونی مخاطبان است که در میان مشایخ صوفیه، بیش از هرکس دیگر، در زندگی ابوسعید ابوالخیر از آن سخن رفته است. آن چنان که از زندگی نامه های موجود برمی آید، ابوسعید از کودکی، دارای هوش و ذکاوت اعجاب انگیز بوده است و در هنگام ارشاد مریدان نیز اغلب با خبر دادن از اندیشه های درونی، افراد مختلف را در شگفتی فرو می برده است. در این که او از نوعی توانایی نبوغ آمیز در درک ذهنیات آدم ها برخوردار بوده است نمی توان تردیدی روا داشت، اما شماری از این گونه اشراف بر ضمیرها که به وسیله ی او یا مشایخ دیگر انجام گرفته است چندان هم ناشی از غیب دانی های کرامت آمیز نیست بلکه ریشه در تیزهوشی های فردی و چهره-خوانی و تصادف و توارد و به خودکشیدن دارد.