جلوه های طنز در مدیر مدرسه ی جلال آل احمد

جلال آل احمد، در آثار خویش، هم واره دغدغه ی انتقاد اجتماعی و فکری برای رسیدن به جامعه ای مطلوب داشته است. از این ره گذر، حتی رمان مدیرمدرسه نیز با هدف نقد اجتماع کوچک مدرسه در ارتباط آن با فرهنگ و محیط بزرگ جامعه و مانند بسیاری از آثار انتقادی با بهره گیری از طنز به وجود آمده است. هرچند مدیر مدرسه، از لحاظ موضوع، اثری طنزآمیز قلم داد نمی شود، اما کلام راوی به ویژه در توصیفات و گفت وگوهای داستانی، دارای ساختار طنز است. نویسنده از سازوکارهایی چون کنایه ها و تعابیر عامیانه، تشبی هات طنزآمیز، اغراق، تحقیر، تضاد، پارادوکس (در حوزه ی بلاغت) و درهم شکستن قراردادهای هم نشینی زبان، درهم آمیزی گونه های مختلف زبانی، نقیضه سازی واژگان و... (در حوزه ی دستور زبان) برای طنزآفرینی در داستان بهره جسته است.