جایگاه روسیه در نظام بین الملل در قرن بیست و یکم: سناریوهای متصور

اگرچه قدرت و جایگاه فدراسیون روسیه در نظام بین الملل پس از فروپاشی اتحاد شوروی تقلیل یافت، اما از بدو تولد این بازیگر جدید به عنوان وارث اصلی ابرقدرت بزرگ شرق، تمامی ناظران بین المللی منتظر بودند تا دریابند که چگونه جهت گیری های کلان و سیاست های راهبردی این کشور در عرصه روابط بین الملل تنظیم خواهد شد. اهمیت این نکته آنجا روشن می شود که عضویت دائم اتحاد جماهیر شوروی در شورای امنیت سازمان ملل متحد و اغلب توانمندی های هسته ای و فضایی آن کشور در اختیار فدراسیون روسیه قرار گرفته و یا به وسیله آن اداره می شود و مهم تر این که توانمندی های عظیم نظامی و سلاح های هسته ای روسیه هنوز دارای موقعیت تعیین کننده در معادلات استراتژیک نظامی جهان است. لذا چگونگی تنظیم راهبردهای روابط بین الملل فدراسیون روسیه دارای اهمیتی چشمگیر برای قدرت های بزرگ و همسایگان آن است. این مقاله ضمن بررسی رویکردهای اروآتلانتیک گرایانه، اوراسیاگرایانه و مرکزگرایانه در سیاست خارجی روسیه به تجزیه و تحلیل هر کدام از آنها پرداخته است و شاخص های کلان و معیارهای اصلی انتخاب هر رویکرد و تاثیر آن بر سایر بازیگران نظام بین الملل را به بحث می گذارد. مقاله در نهایت بر اساس ارزیابی شاخص ها و برشمردن فرصت ها و چالش های هر کدام به تبیین محتمل ترین رویکرد که جایگاه فدراسیون روسیه در نظام بین الملل در قرن بیست ویکم را تعیین می نماید، می پردازد.