بررسی تنوع مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس در بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.)

بابونه آلمانی، یکی از مهم ترین گیاهان دارویی است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس روی چهارده جمعیت بابونه تهیه شده از مناطق اصفهان، اردبیل، اهواز، اراک، کرمان، شیراز و زابل انجام شد. چهارده جمعیت بابونه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان کشت و پانزده صفت مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس آن ها اندازه گیری شد. تجزیه واریانس صفات نشان داد که همه صفات مورد بررسی به جز وزن تر هر گل تفاوت معنی داری را بین جمعیت ها نشان دادند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی صفات تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک هر گیاه و مقدار اسانس نسبت به سایر صفات بیش تر بود. بیش ترین و کم ترین قابلیت توارث عمومی صفات به ترتیب متعلق به صفات تعداد روز تا 50 درصد گل دهی و روز تا ساقه رفتن بود. مقدار اسانس در بین جمعیت ها نشان داد که دامنه تغیرات اسانس در بین جمعیت های مورد بررسی از 24/0 درصد در جمعیت کرمان تا 57/0 درصد در جمعیت شیراز متغیر است. تجزیه خوشه ای، جمعیت های مورد مطالعه را در شش گروه قرار داد که به ترتیب شامل 5، 4، 2، 1، 1 و 1 جمعیت بودند. نتایج هم چنین نشان داد که تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس با تنوع جغرافیایی مطابقت ندارد. این نتایج ممکن است در انتخاب جمعیت ها برای تلاقی جهت ایجاد ارقام مطلوب مفید باشد.