اعتبارسنجی و مقایسه چند تابع انتقالی نقطه ای و پارامتریک برای پیش بینی میزان رطوبت خاک در پتانسیل های ماتریک مختلف

استفاده از روش های اندازه گیری مستقیم عوامل هیدرولوژیک خاک، زمان بر و پرهزینه می باشد. یکی از مهم ترین راه کارهای موجود برای حل این مشکل ایجاد یک رابطه ریاضی بین تعدادی از خصوصیات زودیافت خاک مانند بافت خاک، چگالی ظاهری و میزان ماده آلی با خصوصیات دیریافت هیدرولیکی خاک می باشد. این روابط توابع انتقالی نام دارند. در این پژوهش از 8 تابع نقطه ای و 4 تابع پارامتریک برای پیش بینی میزان رطوبت خاک در پتانسیل های ماتریک مختلف در 122 نمونه خاک از شمال و شمال شرقی ایران استفاده گردید. توابع انتقالی پارامتریک ضرایب چهار رابطه نگه داشت آب خاک ونگنوختن، هاستون و کاس، کمپل و بروکس و کوری را برآورد می کردند. بهترین نتایج توابع نقطه ای مربوط به روش بی. اس. اس خاک سطحی (با متغیرهای ورودی عمق نمونه برداری، درصد ذرات خاک، میزان کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری) با ضریب همبستگی (r) و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) به ترتیب برابر 75/0 و 033/0 و ضعیف ترین نتایج در روش هاتسون (با متغیرهای ورودی عمق نمونه برداری، درصد ذرات خاک و وزن مخصوص ظاهری) با r و RMSE به ترتیب برابر با 59/0 و 061/0 به دست آمد. بهترین نتایج توابع پارامتریک در روش کمپل با r و RMSE به ترتیب برابر با 90/0 و 037/0 و ضعیف ترین نتایج در روش وریکن با r و RMSE به ترتیب برابر با 52/0 و 12/0 مشاهده شد. علاوه بر این تحلیل ها نشان دادند که استفاده از میزان کربن آلی به عنوان عامل ورودی در توابع انتقالی می تواند منجر به بهبود نتایج پیش بینی میزان رطوبت خاک شود. همچنین به طور تقریبی در همه توابع بررسی شده با افزایش پتانسیل ماتریک عملکرد توابع بهبود یافت.