منابع جدید گازهای غیرمتعارف و آینده بازار جهانی گاز طبیعی

بی رنگ، بی بو و سبک تر از هوا. با وجود ارائه چنین تعریفی از گاز طبیعی، اگرچه وجود این گاز را در صورت وجود، به زحمت می توانیم در اطراف مان حس کنیم، اما به عنوان یک منبع گرما و انرژی، گاز طبیعی توانسته است بازار جهانی انرژی را دگرگون نماید. در حدود سال 100 میلادی، پلوتارچ شاعر نامدار یونانی- رومی در یکی از اشعارش، از کشور عراق امروز به عنوان سرزمین تل های آتش برآمده از اعماق زمین یاد کرده است. آن آتش ها احتمالا به دلیل خروج متان از منافذ زمین و شعله ور شدن آن به وجود می آمده است.
و اینک آن شعله ها به سرعت در حال شعله ورتر شدن هستند. چرا که در سایه رشد غیرمنتظره کشف شیل های گازی در خاک آمریکا که به سرعت در سراسر دنیا نیز در حال اکتشاف هستند، منابع گاز جهان با رشدی خارق العاده رو به افزایش نهاده است.
شیل های گازی به عنوان یک منبع غیرمتعارف متان و مشابه گاز نهفته در لایه های معدنی ذغال سنگ و یا گازهای به دام افتاده در سازندهای سنگی (TIGHT GAS) به سرعت چشم انداز انرژی آمریکا را با انقلابی جدید روبرو کرده است. هم زمان با این اتفاق، منابع گسترده گازهای متعارف نیز کشف شده اند که مجموع ذخایر گازی ایالات متحده را با رشدی خیره کننده روبرو نموده است. از سوی دیگر، گاز تنها سوخت فسیلی ای است که در سال های آینده، سهم تقاضای مصرف آن، افزایش خواهد یافت.
برای سال های متمادی از گاز به عنوان یک هم خانواده و جانشین ضعیف نفت یاد می شده است. در سال های پایانی قرن هجدهم میلادی، ویلیام مورداخ که یک مهندس اسکاتلندی بود، از گاز طبیعی به عنوان منبع روشنایی خانه خویش بهره برد، اما چندین دهه طول کشید تا از گاز به عنوان منبع روشنایی خانه ها و خیابان ها استفاده شود و جایگزین شمع های لرزان و کم نور آویزان شود. اکتشافات تجاری نفت و گاز در همان سال ها آغاز گردید، اما تا چندین دهه، گاز با سهمی اندک در میان سوخت های فسیلی، تنها برای روشنایی مورد استفاده قرار می گرفت و با وجود رشد سریع تولید و مصرف آن در سال های اخیر بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، درصورت تداوم بهره برداری از منابع جدید گازی تا سال 2035 میلادی از لحاظ مصرف در جایگاه دوم پس از نفت قرار خواهد گرفت و جایگزین ذغال سنگ می شود.
اما مانع اصلی فراروی مصرف گسترده تر گاز به هزینه بالا و دشواری زیاد انتقال آن باز می گردد. اگرچه نفت هم با این شرایط روبروست، اما با ساختن نفتکش های غول پیکر در دهه شصت میلادی، هزینه های انتقال نفت خام با کاهشی قابل توجه روبرو شده است؛ اما گاز همچنان به مشتریانی مشخص و راهی برای انتقال آن، نیازمند است.