بررسی محتوای متابولیت های ثانویه ریشه گیاه شیرین بیان در برخی رویشگاه های طبیعی استان کرمان

ریشه ها و ریزوم های گیاه دارویی شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra) که به دلیل داشتن خواص متعدد و وجود بیش از 100 ترکیب متفاوت شامل تری ترپن ساپونین (گلیسیریزین) و ترکیبات فنلی آن در طب سنتی بسیار کاربرد دارد به شکل خودرو در بسیاری از مناطق استان کرمان رویش دارد.
با توجه به کاربرد ریشه های شیرین بیان در صنعت دارویی، هدف از انجام این پژوهش، مقایسه محتوای برخی ترکیبات بیوشیمیایی مهم در داروسازی و صنایع غذایی، در ریشه این گیاه جمع آوری شده از رویشگاه های طبیعی مختلف در استان کرمان بود.
در این پژوهش محتوای ترکیبات فنلی کل، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات جاذب اشعه ماوراء بنفش (UV)، تانن ها، آنتوسیانین ها و گلیسیریزین جمع آوری شده از رویشگاه های طبیعی استان کرمان شامل اندوهجرد، بافت، بردسیر، راین، زنگی آباد و کوهبنان مورد مقایسه قرار گرفت.
بیشترین میزان گلیسیریزین به عنوان مهم ترین ماده موثره این گیاه در اندوهجرد مشاهده شد در حالی که بیشترین مقدار ترکیبات فنلی کل در ریشه های جمع آوری شده از شهر بابک وجود داشت. ریشه های به دست آمده از بافت و کوهبنان نیز به ترتیب بیشترین مقدار تانن را نشان دادند.
بر اساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد محتوای متابولیت های ثانویه گیاه بسته به شرایط مختلف آب و هوایی، متغیر می باشد و در بین ریشه های به دست آمده از مناطق مختلف استان، ریشه های گیاهان رشد یافته در شرایط با ارتفاع پست تر بالاترین کیفیت را از نظر ماده موثره گلیسیریزین دارا می باشند و بیشترین مقدار ترکیبات فنلی در ریشه های به دست آمده از مناطق مرتفع تر وجود دارد