ارایه روشی جهت بررسی راهکارهای افزایش ظرفیت مسیرهای ریلی با استفاده از روش بهینه سازی همراه با مطالعه موردی مسیر بادرود- اردکان

با توجه به تقاضای روزافزون حمل و نقل ریلی، نیاز به افزایش ظرفیت در گلوگاه های ریلی گریز ناپذیر است. به همین منظور، باید با بکارگیری تمهیدات لازم، مشکل ظرفیتی این مسیرهای ریلی برطرف شود. هدف از این پژوهش، ارایه روشی برای بررسی راهکارهای مناسب جهت افزایش ظرفیت گلوگاه های ریلی است. ظرفیت مسیرهای ریلی به پارامترهای زیرساخت، ناوگان و بهره برداری وابسته است. در این مطالعه، یک مدل بهینه سازی جدید بر مبنای جریان چند کالایی برای مدل سازی مسیر ریلی و محاسبه ظرفیت، ارایه شده است.
ورودی های مدل، شامل خصوصیات مسیر ریلی و نوع قطارها است. از جمله مهم ترین محدودیتهای استفاده شده در این مدل می توان به محدودیت انواع قطارها و تعداد خطوط پهلوگیری در ایستگاه ها اشاره کرد. همچنین در این مقاله، برای ارزیابی عملکرد سناریوهای مختلف افزایش ظرفیت در مسیرهای ریلی، شاخصهای مناسب بر مبنای ظرفیت و هزینه ارایه شده است. از مدل ارایه شده برای ارزیابی راهکارهای مختلف افزایش ظرفیت مسیر ریلی بادرود - اردکان به عنوان یکی از تنگناهای ظرفیتی کشور، استفاده شده است. نتایج مدل نشان می دهد که بر اساس درصد افزایش ظرفیت، احداث دو نقطه جدایی جدید با دو خط پهلوگیری مابین هر دو ایستگاه موجود بهترین گزینه محسوب می شود. بر اساس هزینه افزودن یک قطار، احداث دو نقطه جدایی جدید با یک خط پهلوگیری مابین هر دو ایستگاه موجود بهترین انتخاب است. در نهایت، بر اساس نسبت ظرفیت به هزینه، احداث یک نقطه جدایی جدید (دارای یک خط پهلوگیری) ما بین هر دو ایستگاه موجود بهترین انتخاب محسوب می شود.