ارزیابی کیفی رودخانه کارون و سرشاخه های آن در استان چهارمحال و بختیاری

آب های سطحی معمولا به دلیل تماس با سازندهای زمین شناسی مختلف، ارتباط با سایر منابع آب سطحی و زیرزمینی از نظر ترکیب شیمیایی بسیار متغیر هستند. میزان انحلال کانی ها و یون ها در آب رودخانه، به مقدار آبدهی وابسته است. هدف از این پژوهش، شناخت دقیق ترکیب شیمیایی آب رودخانه ها و سرشاخه های اصلی رودخانه کارون در استان چهارمحال و بختیاری و عوامل موثر بر کیفیت آب آنهاست. برای این منظور با استفاده از نرم افزار ARC GIS، موقعیت رودخانه ها و سرشاخه های اصلی کارون مشخص شد. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های برداشت شده در نه ایستگاه آب سنجی در مسیر رودخانه ها تا سال 1388 با نرم افزار SPSS پردازش و رده بندی شد. تحلیل های هیدروژئوشیمی و هیدروشیمی نمونه ها به کمک نرم افزارهای AquaChem، Aq.QA و Chemistry انجام شد. با توجه به استانداردهای کنترل کیفیت آب مانند نمودار ویلکوکس و شولر، کیفیت هر یک از آنها برای مصارف شرب و کشاورزی تعیین شد که در مجموع در رده آب های مناسب قرار می گیرند. در بیشتر ایستگاه ها نوع آب بی کربناتی-کلسیمی (Ca-HCO3) و در برخی نیز کلراتی-سدیمی (Na-Cl) است. با توجه به نتایج ضرایب همبستگی (r) میان مولفه های مختلف شیمیایی و بررسی های زمین شناسی، مهم ترین عامل موثر در تغییر کیفیت آب رودخانه ها، ویژگی های سنگ شناختی سازندهای مسیر عبور جریان آب های سطحی است که در مناطقی مانند محدوده ی ایستگاه مورز سبب کاهش شدید کیفیت آب می شوند. در مرحله آخر با بررسی شبکه زهکشی منتهی به رودخانه کارون و هر یک از سرشاخه ها، حریم کیفی مناسب 1500 متری در نظر گرفته شد و تعداد رخنمون و مساحت هر یک از سازندهای مختلف مسیر جریان، محاسبه شد.