تاثیر روش های مختلف خاکورزی و کاشت بر رطوبت خاک و عملکرد گلرنگ در تناوب با گندم در مناطق دیم

عملیات خاک ورزی با هدف بهبود شرایط جوانه زنی، تسهیل توسعه ریشه و نهایتا بهبود رشد گیاه و افزایش عملکرد انجام میشود. این تحقیق برای بررسی تاثیر روش های مختلف خاک ورزی بر عملکرد گلرنگ در شرایط دیم آذربایجان شرقی به مدت 3 سال زراعی اجرا گردید. این تحقیق با 4 تیمار و 4 تکرار بر اساس طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در خاک با بافت لوم رسی با چهار تیمار:: T1شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 20 سانتی متر در پاییز + دست پاشی کود و بذر و پوشانیدن با هرس بشقابی در بهار (شاهد)،: T2 کاشت مستقیم با خطی کار در بهار، ‍‍T3: استفاده از خاک همزن در پاییز و کاشت با خطی کار در بهار،: T4 شخم با گاوآهن قلمی در پاییز + استفاده از هرس بشقابی در پاییز + کاشت با خطی کار در بهار انجام گرفت. نتایج حاصله گویای تاثیر معنی دار تیمارهای خاکورزی بر رطوبت و جرم مخصوص ظاهری خاک و پیامد آن بر عملکرد گلرنگ در شرایط دیم بود. بیشترین عملکرد دانه گلرنگ با میانگین 929/0 تن در هکتار مربوط به تیمار T4و کمترین عملکرد دانه به میزان 564/0 تن در هکتار مربوط به تیمارT1 (شاهد) بود. بر مبنای نتایج همبستگی ساده، ارتفاع بوته و تعداد غوزه در بوته به عنوان عوامل با حداکثر تاثیرگذاری در این افزایش عملکرد شناخته شدند. جرم مخصوص ظاهری خاک و رطوبت وزنی خاک نیز از تیمارهای خاکورزی متاثر شده و تغییرات معنی داری را در سطح 1 درصد نشان دادند. به طوری که در عمق 30-0 سانتی متری کمترین مقدار جرم مخصوص ظاهری (158/1 گرم بر سانتیمتر مکعب) و بیشترین میزان رطوبت وزنی خاک به میزان 76/23 و 56/20 درصد به ترتیب در مراحل ساقهدهی و غوزهدهی کامل گلرنگ در تیمار T4مشاهده گردیدند، در حالیکه بیشترین جرم مخصوص ظاهری (259/1 گرم بر سانتیمتر مکعب) و کمترین مقادیر درصد رطوبت وزنی خاک 96/20 و 13/18 به ترتیب در مراحل فوق به تیمار T1تعلق داشت.