بررسی نقش کلبسیلا اکسی توکا در کولیت ناشی از مصرف آنتی بیوتیک و تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی ایزوله های بالینی

در سال های اخیر کلبسیلا اکسی توکا به عنوان عامل کولیت هموراژیک وابسته به آنتی بیوتیک (Antibiotic-associated hemorrhagic colitis) شناخته شده است. این عارضه اغلب بعد از درمان آنتی بیوتیکی توسط داروهای بتالاکتام، کویینولون ها و سفالوسپورین ها که در درمان بیماری های عفونی و در تمام سنین مورد استفاده قرار می گیرند، مشاهده می شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان شیوع کلبسیلا اکسی توکا در افراد مبتلا به کولیت و تعیین الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی در سویه های ایزوله شده بود.
در این مطالعه ی توصیفی تحلیلی، بیماران بستری در بیمارستان که سابقه ی مصرف آنتی بیوتیک را به مدت 1 هفته تا 2 ماه قبل از شروع اسهال یا اسهال خونی داشتند، بررسی شدند. شناسایی سویه های کلبسیلا اکسی توکا با استفاده از تست های استاندارد میکروب شناسی بر روی نمونه ی مدفوع صورت گرفت. باکتری های ایزوله شده با استفاده از پرایمر های اختصاصی جهت ردیابی ژن اختصاصی کلبسیلا اکسی توکا (Polygalacturonase pehX gene) و با روش PCR (Polymerase chain reaction) تایید شدند. الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی ایزوله ها نسبت به آنتی بیوتیک های مورد استفاده با روش استاندارد دیسک دیفیوژن آگار بر روی محیط مولر هینتون آگار انجام شد و نتایج بر اساس توصیه های CLSI (Clinical and laboratory standards institute) ارزیابی شد.
در این مطالعه 311 نمونه ی مدفوع از بیماران مبتلا به اسهال یا اسهال خونی در مدت 18 ماه (خرداد 1390 لغایت دی ماه 1391) بررسی شد. تعداد 40 سویه کلبسیلا اکسی توکا با روش های استاندارد میکروب شناسی جدا گردیدند و با روش PCR تایید شدند. شیوع کلبسیلا اکسی توکا در بین کودکان 5/52 درصد، زنان 5/22 درصد و مردان 25 درصد بود. 6/30 درصد سویه های کلبسیلا اکسی توکا از بیماران مبتلا به اسهال خونی و 4/69 درصد از بیماران مبتلا به اسهال با سابقه ی مصرف آنتی بیوتیک ایزوله گردید. حساسیت ایزوله های بالینی کلبسیلا اکسی توکا نسبت به آنتی بیوتیک های آمیکاسین، ارتاپنم، ایمی پنم و مروپنم به ترتیب 98، 98، 93 و 90 درصد بود. باکتری های ایزوله شده به ترتیب دارای بیشترین مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک های آموکسی سیلین (85 درصد)، آمپی سیلین (80 درصد)، تیکارسیلین (55 درصد)، و کوتریموکسازول (30 درصد) بود.
نتایج به دست آمده نشان داد که عفونت با کلبسیلا اکسی توکا در بیماران مبتلا به کولیت وابسته به آنتی بیوتیک همراه با اسهال و یا اسهال خونی باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد.