بررسی سهم و نقش کوره های آجرپزی در آلودگی هوای استان یزد

کوره های آجرپزی در استان یزد به دلیل استفاده از سوخت نامناسب، قدمت بسیار و سنتی بودن فرآیند تولید و استفاده نکردن از روش های کاهش آلاینده جزو منابع بیش تر و مهم آلودگی هوا به ویژه در حوالی شهر یزد به شمار می روند. این مطالعه از نوع توصیفی - تحلیلی از راه انجام مطالعات کتابخانه ای، مراجعات سازمانی و بازدیدهای میدانی، اقدام به اخذ اطلاعات موردنیاز از جمله تعداد و انواع کوره های آجرپزی فعال در استان، میزان و نوع سوخت مصرفی کوره ها، فرآیند تولید آجر و... نموده است؛ همچنین با استفاده از میزان سوخت مصرفی و ضریب نشر، میزان و نوع آلاینده های تولیدی ناشی از تولید آجر در منطقه محاسبه شد. به منظور کمی کردن مطالعه، از دودکش20کوره با استفاده از دستگاه Testo 350-M/XL، غلظت آلاینده های خروجی از دودکش محاسبه، با استانداردهای موجود مقایسه شده و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
بررسی ها نشان می دهند که 97/99درصد از سوخت مصرفی مازوت منطقه به مصرف کوره های آجرپزی می رسد که در این بین کوره های صنعتی با مصرف سالانه 330میلیون لیتر بیش ترین سهم را به خود اختصاص داده است. نتایج نشان می دهند که بر اثر مصرف مازوت در کوره های آجرپزی منطقه، سالانه 3/27096تن Sox، 5/4729تن NOx، 9/168تن HC، 3/246تن CO و 3/1351تن PM وارد هوای منطقه می شود که در این بین میزان اکسیدهای گوگرد در حد بسیار بالا می باشند. با توجه به این که بیش تر کوره های دستی به صورت کاملا ابتدایی و با اتلاف انرژی بسیار بالا به تولید آجر مشغول هستند، درصورت فراهم شدن امکان استفاده از گاز طبیعی به جای نفت کوره، تغییر در خطوط تولید آجر و استفاده از روش های جدیدتر تولیدی و یا اقدام به ساماندهی و تجمیع کوره های موجود در مکانی خارج از شهر، ضمن کاهش آلودگی هوا، تاثیر زیادی در کاهش هزینه تولید و سرانه مصرف سوخت ایجاد خواهد شد.