روشی جدید جهت پیش بینی پراکنش مکانی دما و بارش در حوضه آبریز رودخانه قره سو

استفاده از پراکنش های مکانی بارش و دما نقش مهمی در افزایش دقت خروجی مدل های هیدرولوژیکی دارند. هدف از این مقاله تهیه پراکنش های مکانی دما و بارش در آینده در حوضه آبریز رودخانه قره سو است. حوضه آبریز مورد مطالعه در شمال غرب کشور و در استان اردبیل قرار دارد. این حوضه آبریز از نظر تولید محصولات کشاورزی در ایران دارای اهمیت بسیار است. در تهیه پراکنش های مکانی بارش و دما از روش های درونیابی شامل روش های وزنی عکس فاصله، توابع پایه شعاعی(RBF)، مکانی چند جمله ای و کریجینگ از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. بدین منظور ابتدا داده های ماهانه بارندگی و دما در حوضه آبریز رودخانه قره سو با استفاده از 10 ایستگاه هواشناسی در سال 2004 تهیه شد، سپس به منظور انتخاب روش مناسب برای تهیه پراکنش های مکانی بارش و دمای حوضه آبریز کارایی روش های زمین آمار مورد بررسی قرار گرفت. با محاسبه شاخص های میانگین خطا و ریشه میانگین مربعات خطا و مقایسه، روش وزنی عکس فاصله مناسب ترین روش برای تهیه پراکنش مکانی دما و روش RBF برای تهیه پراکنش های مکانی بارش در این حوضه شناخته شده است. در صورتیکه با کمک روشی بتوان پراکنش های مکانی بارش و دما در آینده را تهیه کرد، می توان پیش بینی های دبی را با استفاده از مدل های هیدرولوژیکی انجام داد. در این مقاله الگوریتم روشی بیان شده که می توان به کمک آن پراکنش های مکانی بارش و دما در آینده را تهیه کرد. برای پیش بینی پراکنش های مکانی دما و بارش در آینده نیاز به یک مدل پیش بینی کننده متغیرهای آب و هوایی است که در این مقاله از داده های مدل اقلیمی منطقه ای PRECIS استفاده شده است. خروجی داده های مدل PRECIS با قدرت تفکیک 50×50 کیلومتر بر اساس سناریوی B2 از سری سناریوی SERS و برای سال های 2071 تا 2100 است. نتایج پراکنش های مکانی دما در حوضه نشان می دهد که دما در تمامی حوضه آبریز رودخانه قره سو نسبت به دوره پایه بین 2 تا 5 درجه سانتیگراد افزایش می یابد و همچنین نتایج پراکنش های مکانی بارش در حوضه به دلیل افزایش و کاهش در ماه های مختلف سال روند خاصی را تسبت به دوره پایه نشان نمی دهد.