پیش بینی خطای سلول فشار به کمک روش GEP (مطالعه موردی: سد سنگریزه ای البرز، مازندران، ایران)

آگاهی از وضعیت تنش در بدنه سدهای خاکی یکی از مهم ترین پارامتر های ارزیابی ایمنی سد است. به منظور اندازه گیری تنش از سلول فشار کل استفاده می شود که این ابزار در بدنه سد های خاکی نصب می گردد. در زمان نصب سلول فشار، سطح حساس آن در تماس مستقیم با توده خاک قرار گرفته تا تنش کل موجود در خاک را اندازه گیری کند و در ترکیب با پیزومتر ها، فشار آب منفذی موجود در خاک را نیز برآورد می کند. به منظور دریافت نتایج صحیح و قابل قبول از سلول فشار می بایست این ابزار با دقت نصب شوند. اما در اکثر موارد، مقادیر اندازه گیری شده توسط این ابزار با مقادیر تئوری و پیش بینی شده ی تنش، مطابقت ندارد و نتایج سلول فشار همراه با خطا می باشد. عوامل متعددی بر خطاهای سلول های فشار تاثیر گذار هستند اما در این تحقیق به نقش ارتفاع و مدت زمان خاکریزی در حین عملیات اجرای سد، به عنوان پارامتر های موثر بر مقادیر اندازه گیری، پرداخته شده است. بدین منظور سد سنگریزه ای البرز واقع در شمال ایران به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است. این سد خاکی با هسته رسی، دارای ارتفاع حداکثر 78 متر می باشد. با استفاده از داده های رفتارنگاری و در نظر گرفتن تاثیر پارامتر های ارتفاع خاکریزی و مدت زمان خاکریزی، مدلی به منظور پیش بینی خطای سلول های فشار به روش GEP با استفاده از نرم افزار GeneXProTools 4.0، ارائه شده است. میزان R2 برای این مدل، برابر با 0.98 است که این رقم نشان دهنده تطابق خوب مدل با داده های رفتارنگاری می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که پارامتر نسبت تفاضل ارتفاع به تفاضل مدت زمان خاکریزی در حین اجرای سد البرز در ایجاد خطا در نتایج سلول های فشار سد نقش به سزایی داشته است.