بزرگ ترین پروژه تزریق نیتروژن دنیا؛ موفق یا ناموفق؟!

یکی از روش های ازدیاد برداشت مبتنی بر تزریق گاز، تزریق غیرامتزاجی نیتروژن در کلاهک گازی مخازن نفتی است. تاکنون به جز چند پروژه اندک در آمریکا، کانادا و مکزیک، این روش ازدیاد برداشت در مقیاس میدانی کاربرد فراوانی نداشته است. در سال 2000 میلادی، بزرگ ترین و در عین حال مهم ترین پروژه تزریق نیتروژن تاریخ صنعت نفت در میدان کانتارل2 مکزیک آغاز شد. از آنجا که میدان کانتارل ششمین میدان نفتی بزرگ دنیا بوده و میزان تولید نفت آن نه تنها در مکزیک بلکه برای آمریکا نیز از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است (مکزیک همواره جزء سه کشور برتر صادر کننده نفت به آمریکا بوده)، عملکرد پروژه تزریق نیتروژن در این میدان با حساسیت های فراوانی همراه بوده و در مسیر اجرای آن، چالش هایی رخ داده که ارزیابی میزان موفقیت آمیز بودن آنرا دشوار کرده است. شکی نیست که برای ارزیابی دقیق میزان موفقیت یک پروژه ازدیاد برداشت باید هر دو جنبه فنی و اقتصادی را درنظر گرفت. علاوه بر آن می توان آثار سیاسی، مدیریتی، ژئوپلتیکی و حتی امنیتی را نیز در ارزیابی برخی پروژه های خاص مورد نظر قرار داد. پروژه میدان کانتارل نیز به دلیل بزرگی این میدان، نقش محوری تولید نفت آن در اقتصاد مکزیک، تاثیر مهم آن در تامین واردات نفت آمریکا، معطوف شدن نگاه ایالات متحده به میادین خاورمیانه به دلیل افت تولید کانتارل و سایر دلایل، حائز تمام جنبه های اشاره شده می باشد. رویکرد مقاله حاضر بیشتر بررسی جنبه های فنی پروژه مذکور بوده و بررسی سایر جنبه های آن مد نظر نیست. در عین حال اشاراتی نیز به مسائل اقتصادی، سیاسی و مدیریتی این پروژه صورت گرفته که بررسی این موارد نیازمند مطالعه مستندات غیرفنی است. مستنداتی که خوشبختانه برخی از آنها در اختیار عموم قرار گرفته است.