وجود شواهد چینه ای یخ بندان از اردویسین پسین (هیرنانتین) در سلسله جبال زاگرس ایران

در سلسله جبال زاگرس دیامیکتیت ها یا کنگلومراهای یخچالی مربوط به عرض جغرافیایی بالا (سازند درگز) با زمان اردویسین پسین و شیل های سیاه کروژنی با زمان سیلورین پیشین (سازند سرچاهان) وجود دارند. این نهشته ها سازند درگز نامیده می شوند که دارای منشاء یخچالی بوده و شامل سه چرخه پیش رونده و پس رونده هستند. هرکدام از این چرخه ها معرف پیش روی و پس روی ناحیه ای ورقه های یخچالی در زمان اردویسین پسین (هیرنانتین) می باشند. دره های یخچالی پر شده از ماسه سنگ های نازک لایه تا توده های ضخیم لایه (کمتر از 40 متر) با سطح منقطع و بریده کوتاه هستند که در جهت جانبی مجموعه ای از چندین دگرشیبی فرسایشی بوده و در سطح زیرین خود به سازند سیاهو جوش خورده اند. بر اساس مطالعه پالینومرف ها و گراپتولیت ها، رسوبات دیامیکتیت (سازند درگز) دریایی بوده و دارای زمان هیرنانتین می باشند. شیل های سیاه سازند سرچاهان دارای سن با دو زمان متفاوت بوده و در محدوده زمانی بیوزون های گراپتولیتی هیرنانتین Biozone persculptusN. تا شروع شیل های سیلورین پیشین (آرونین) D.triangulatus Biozone قرار دارد. این غیرهم زمانی، ناشی از ته نشست آنها به صورت کلاهکی روی برجستگی قدیمی در ناحیه مورد مطالعه است که در اعماق مختلف دره هایی با منشاء رسوبات متفاوت به خوبی دیده می شود. اطلاعات موجود وجود کلاهک های یخچالی را در مجاور حاشیه های عربی زاگرس نشان می دهد و با استفاده از این رسوبات می توان خلاء گسترش جانبی ورقه های یخ را در اردویسین پسین (هیرنانتین) پر کرد.