تاثیر ریزجانداران مفید خاکزی بر رشد و جذب کادمیوم توسط ذرت

استفاده از روابط هم افزایی بین باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) و قارچ های میکوریز آربوسکولار (AMF) برای رشد گیاه در خاک های آلوده به فلزات سنگین و پالایش آنها به عنوان یک راهکار مدیریتی پایدار و اقتصادی معرفی شده است. برای این منظور یک آزمایش گلخانه ای با استفاده از گیاه ذرت به صورت فاکتوریل با دو فاکتور تیمار آلودگی کادمیوم (صفر، 10، 20 و 30 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و تیمار تلقیح میکروبی شامل بدون تلقیح (C)، تلقیح باکتری های سودوموناس گروه فلورسنت (B)، تلقیح میکوریز گلوموس ورسیفورم (F) و تلقیح توام باکتری ها و میکوریز (BF) در 3 تکرار اجرا شد. پس از گذشت 14 هفته وزن خشک اندام های هوایی، ریشه ها، غلظت و مقدار کادمیوم در آنها اندازه گیری شدند. با افزایش سطوح کادمیوم وزن خشک اندام هوایی نسبت به شاهد کاهش نشان داد، با اینحال غلظت و مقدار کادمیوم جذب شده در اندام های هوایی در مقایسه با شرایط بدون مصرف کادمیوم به ترتیب 8/1 و 4/1 برابر افزایش نشان داد. مقدار کادمیوم جذب شده کل از 250 میکرو گرم در تیمار بدون کادمیوم به 966 میکرو گرم در گلدان در سطح 30 میلی گرم در کیلوگرم کادمیوم رسید. وزن خشک کل گیاه با تلقیح ریزجانداران خاک در مقایسه با شرایط بدون تلقیح به طور معنی داری افزایش یافت و بیشترین وزن خشک (5/27 گرم در گلدان) در تیمار باکتری های PGPR به دست آمد و 4/3 برابر بیشتر از شرایط بدون تلقیح (1/8 گرم در گلدان) بود. تلقیح ریزجانداران محرک رشد بطور معنی داری مقدار کل جذب کادمیوم توسط ذرت را نسبت به شرایط بدون تلقیح تا 57/2 برابر افزایش داد. در میان تیمارهای میکروبی باکتری های محرک رشد بیشترین تاثیر را بر وزن خشک و مقدار کادمیوم اندام های هوایی داشتند. با تلقیح ریزجانداران مفید غلظت کادمیوم در برگ ها کاهش یافت، اما با توجه به افزایش بیوماس گیاه، منجر به تجمع بیشتر کادمیوم در گیاه ذرت شدند. با توجه به نتایج چنین استنباط می شود که تلقیح باکتری های محرک رشد و قارچ های میکوریز به ترتیب سبب افزایش استخراج گیاهی (Phytoextraction) و تثبیت گیاهی (Phytostabilization) کادمیوم توسط ذرت گردید.