لزوم بازنگری شاخص نقطه انجماد شیر پاستوریزه در استاندارد ملی 93 جهت ارتقاء ایمنی محصولات لبنی

آب خالص در صفر درجه سانتی گراد منجمد می شود و با حل شدن هر ماده ای در ان نقطه انجماد کاهش میابد وبه طور مشابه مواد مغذی شیر شامل لاکتوز، املاح از جمله یون کلرور و. . نقطه انجماد را کاهش می دهند. مهمترین عوامل موثر بر نقطه انجماد شیرعبارتند از آب اضافه شده در طی مراحل دوشش و جمع آوری، کهنگی و بار میکروبی بالا، ورم پستان، تقلبات از جمله افزودن مواد قابل یونیزه شدن مانند قبیل نمک و. .
بررسی توامان میانگین نقطه انجماد شیر، درصد ماده خشک بدون چربی و درصد مواد معدنی به طور همزمان در شیر گاو این مطالعه یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که در استان کرمانشاه روی 100 نمونه شیر حاصل از دوشش کامل سرانه گاوسالم در وقت همیشگی دوشش، با روش نمونه برداری تصادفی ساده و با رعایت شرایط استاندارد نمونه گیری و بدون افزایش حتی یک قطره آب انجام شده است و در کمتر از 3 ساعت نقطه انجماد هر نمونه با کریوسکوپ کالیبره، درصد ماده خشک بدون چربی آن با دستگاه Milk Analizer کالیبره شده با روش مرجع و درصد املاح نیز با همان دستگاه - که با آب مقطر کالیبره شده- اندازه گیری شد.
یافته ها مطالعه نشان داد در شرایط کاملا استاندارد دوشش و نیز جمع آوری و آزمایش بلافاصله، نقطه انجماد شیر 519/0- و درصد ماده خشک بدون چربی 23/8 و درصد مواد معدنی 74/0می باشد.
از آنجایی که موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در آخرین تجدید نظر استاندارد شیر پاستوریزه (استاندارد93) درصد ماده خشک بدون چربی شیر را 8 و نقطه انجماد شیر پاستوریزه را 507/0- تا 545/0- تعیین کرده است و که تا حدودی همخوانی ندارد و نیز فاکتورهای دیگر از قبیل درصد مواد معدنی و هدایت الکتریکی در نظر گرفته نشده است بنابرین تاکید مراجه ذیصلاح بر نقطه انجماد شیر بدون در نظر گرفتن همزمان فاکتورهای دیگر از قبیل درصد مواد معدنی و هدایت الکتریکی احتمال افزایش تقلبات شیر با مواد به راحتی قابل یونیزه مانند نمک را به دنبال دارد.