بررسی کارکرد نقش و نوشتار در قالی های جانمازی (سجاده ای)/ مطالعه موردی کتیبه های شش قالی سجاده ای

قالی ایران دارای تنوع در طرح و نقش فراوان بوده و همواره در تاریخ علاوه بر نقشمایه های تزیینی، در برخی موارد و براساس نوع کاربرد، در راستای تعالیم اسلام و القا مفاهیم دینی بوده است. بخش مهمی از این قالی های دارای کاربرد خاص دینی، قالی های سجادهای هستند که از دوره صفوی و پس از آن نمونه های نفیسی برجا مانده است. وجود سجاده و جانماز در منزل هر مسلمان، نشانهای بوده است از تسلیم او به امر وفرمانهای الهی. این امر با دیدن اهتمام مسلمانان در هرچه زیباترکردن جانمازها و پرداختن به نمادهای مقدس روی آن مشهودتر میشود. از این رو هنرمند با بیان تمثیلی خود از آیات و اسماء الهی در قالی های سجادهای استفاده میکرده است. هدف از پژوهش حاضر تمرکز بر قالی های سجادهای از دوره صفوی (5 نمونه) و قاجار (1 نمونه) بهعنوان نقطه پیوند میان این نقوش تمثیلی و بیان مفاهیم دینی آنها است. نوع تحقیق تاریخی- توصیفی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانه ای است.