ارزیابی واکنش برخی توده های بومی خربزه ایران به ویروس کوتولگی زرد کدوئیان

ویروس کوتولگی زرد کدوئیان(CYSDV) عضو جنس Crinivirus از تیره Closteroviridae، یکی از ویروس های خسارت زا در تیره کدوئیان می باشد. بکارگیری واریته های مقاوم بهترین راه مدیریت خسارت ناشی از این ویروس است. در تحقیق حاضر واکنش 25 توده بومی خربزه و طالبی(Cucumis melo) جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران تحت شرایط مایه زنی کنترل شده به جدایه بوشهر CYSDV ارزیابی شدند. مایه زنی بوته ها در مرحله سه برگی توسط سفید بالک Bemisia tabaci حامل ویروس انجام و واکنش نمونه های فوق بر اساس میانگین شدت شاخص بیماری 8 هفته پس از مایه زنی، زمان ظهور علایم (درصد آلودگی 20 روز پس از مایه زنی) و میانگین جذب در آزمون الیزا 8 هفته پس از مایه زنی مورد ارزیابی قرار گرفت. تنها دو نمونه چروک زرد و تیل زرد تاخیر در ظهور علایم، شاخص شدت بیماری پایین و میزان جذب پایین در آزمون الیزا نشان دادند و بر این اساس مقاوم به ویروس و متحمل به بیماری قلمداد شدند. نمونه های زرد خارجی، زرد مشبک درشت و زرد طلایی به دلیل غلظت پایین ویروس در آزمون الیزا و نمونه های سیرجان، خاکستری خط دار و کاشفی به دلیل تاخیر در ظهور علایم در گروه نمونه های مقاوم به ویروس قرار گرفتند در حالی که نمونه های یزدی، زرد طلایی، سیرجان، زرد معطر و سفید که شاخص شدت بیماری پایین داشتند و علایم خفیف تری نسبت به سایر ژنوتیپ ها نشان دادند در گروه متحمل به بیماری قرار گرفتند. سایر نمونه های بررسی شده حساسیت بالایی به ویروس نشان دادند.