مدل سازی زیست خوان پسیل آسیایی مرکبات، Diaphorina citri Kuwayama (Hem.: Psyllidae)، در ایران

پسیل آسیایی مرکبات، Diaphorina citri Kuwayama 1908، یکی از جدی ترین آفات مرکبات در دنیا است. علاوه بر خسارت مستقیم آن در اثر تغذیه، عامل بیماری سبز شدن مرکبات (هوانگ لونگ بینگ) را نیز منتقل می کند. به منظور مدیریت موثر این آفت لازم است که پراکنش جغرافیایی بالقوه آن بررسی شود. در این مطالعه، مدل اکوژیکی زیست خوان (بر اساس 23 منطقه نمونه برداری) به منظور پیش بینی پراکنش جغرافیایی بالقوه و تعیین عوامل کلیدی تاثیر گذار در پراکنش گونه پسیل آسیایی مرکبات در ایران با استفاده از برنامه های مرتبط با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و Maximum Entropy (MaxEnt)، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مطلوب ترین مناطق اقلیمی برای پراکنش این آفت محدود به جنوب استان کرمان، جنوب شرقی استان فارس، نواحی مرکزی و شرقی استان هرمزگان و همچنین نواحی مرکزی استان سیستان و بلوچستان (از شرق تا غرب) با شرایط اقلیمی خشک با زمستان های ملایم و تابستان های خیلی گرم است. به علاوه، برخی نواحی دارای مطلوبیت کم تر (استان بوشهر و خوزستان) و نامناسب (شمال ایران) برای پراکنش این آفت هستند. بر اساس آزمون جک نایف، دامنه دمای سالیانه مهم ترین عامل زیستی- اقلیمی در مدل سازی پراکنش گونه بود. میزان سطح زیر نمودار (AUC) 988/0 تعیین شد که نشان دهنده کیفیت بالای مدل در ارائه الگوی پراکنش این گونه است.