مقایسه کیفیت سوالات آزمون ارتقای دستیاری قبل و بعد از مداخله آموزشی در دانشکده پزشکی گیلان طی سال های 1389 و1390

آزمون ارتقاء، یکی از مهم ترین آزمون های تراکمی است که در مقطع دستیاری انجام می شود و منجر به صدور مجوز ورود دستیاران به سال بالاتر می گردد، آزمون های چندگزینه ای از عینی ترین و رایج ترین انواع آزمون در آموزش علوم پزشکی هستند، بنابر این یافتن راه کارهایی برای بهبود کیفیت آزمون ها به خصوص در مقاطع تخصصی اهمیت دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر کارگاه آموزشی طراحی سوالات چندگزینه ای بر بهبود کیفیت طراحی سوالات آزمون ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان است.
در این مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد)، کلیه سوالات آزمون های ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مربوط به 12 رشته تخصصصی در سال 89 از نظر ساختار طراحی و سطح تاکسونومی با استفاده از چک لیستی روا و پایا مبتنی بر اصول میلمن بررسی شد (150 سوال از هر رشته و در مجموع1800 سوال). بعد از برگزاری 12 دوره کارگاه آموزشی یک روزه طراحی سوالات چندگزینه ای (MCQ) جهت طراحان آزمون (به تفکیک گروه های آموزشی) در طی یک سال، سوالات آزمون ارتقای سال 90 نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده های قبل و بعد از مداخله مربوط به کلیه سوالاتی که توسط افراد شرکت کننده در کارگاه مداخله ای طراحی شده بود با استفاده از آزمون آماری Wilcoxon signed-rank test مقایسه گردید.
در آزمون کتبی سال 1389، 1204سوال (09/66 درصد) تاکسونومی یک، 565 سوال (4/31 درصد) تاکسونومی دو، و 31 سوال(7/1درصد) تاکسونومی سه داشتند. در سال 1390، 867 سوال (2/48%) در تاکسونومی یک، 741 سوال(2/41%) تاکسونومی دو، و 192 سوال(6/10%) تاکسونومی سه طراحی شده بودند. تفاوت معناداری بین تاکسونومی سوالات رشته های مختلف در سال های 89 و 90 مشاهده شد (83/23، z=0001/0p<). در زمینه رعایت اصول ساختاری میلمن در سوالات چندگزینه ای، یافته ها نشان داد که نسبت سوالات بدون اشکال در آزمون سال 1389، برابر 77/66% و در سال 1390، 22/75% بود. از نظر مراعات اصول میلمن بین کیفیت سوالات آزمون سال های 89 و 90 تفاوت معنادار آماری وجود دارد (703/16z=، 0001/0p<).
مطالعه حاضر پیشرفت معناداری را در کاربرد سوالات مربوط به سطوح عمیق دانش (تاکسونومی 2 و 3) در آزمون ارتقای دستیاری نشان داد که بیانگر تاثیر مثبت مداخله آموزشی انجام شده (کارگاه آموزشی MCQ) بود.