داستان پرندگان در شعر احمد شوقی با تاکید بر جنبه های نمادین، تربیتی، اجتماعی و سیاسی

احمد شوقی (1868–1932م) ملقب به امیرالشعرا، از برجسته ترین شاعران پیشگام در ادبیات معاصر عربی است که آثار شاعرانه عظیمی از خود به یادگار گذاشته است. وی در شعر خود توجه و اهتمام زیادی به مسائل ملی، میهنی، اصلاح و تمجید اسلام دارد. شاعر در این زمینه دست به تجدید و نوگرایی زده و قصه شعری به زبان جانوران مختلف از جمله پرندگان یا همان فابل را سروده است. او با پرداختن به این فن شعری، تصویری زنده را از پرنده ای معین به عنوان رمز و نماد زندگی مردم ارائه می دهد تا معانی تربیتی، اجتماعی و سیاسی را در جامعه خویش گسترش دهد. در این مقاله بعد از طرح مباحث مقدماتی، پرندگانی که بیشترین کاربرد را در قصه های شعری شوقی دارند یعنی کبوتر، کلاغ و خروس از جنبه نمادین مورد بررسی واقع شده است. آنگاه قصه های مربوط به هر پرنده به منظور شناسایی مسائل تربیتی، اجتماعی و سیاسی تجزیه و تحلیل شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که شوقی، پرندگان مورد بحث را در نمادهای متعددی به کار برده است که اغلب با نماد های مختلف این پرندگان در فرهنگ و ادبیات منطبق است. از سوی دیگر، تربیت کودکان، خرد ورزی، نکوهش خیانت، نیکوکاری، بی توجهی به ادعاهای اصلاح طلبانه استعمارگران، بیداری ملی، استقلال و آزادی از جمله مسائل تربیتی، اجتماعی و سیاسی مورد توجه احمد شوقی از طریق داستان پرندگان است.