استعمال قلیان دانشجویان پسر: مداخله آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده

در سطح جهانی روند افزایش مصرف قلیان نسبت به سیگار بیشتر بوده است. هدف این مطالعه تعیین اثربخشی یک برنامه آموزشی بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده جهت کاهش مصرف قلیان در دانشجویان پسر خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1391 می باشد. این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی می باشد که طی آن 90 دانشجو به صورت تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات توسط پرسشنامه خودساخته بر مبنای سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده و اطلاعات دموگرافی، انجام شد. شرکت کنندگان قبل از انجام مداخله آموزشی پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. مداخله آموزشی بر اساس نتایج پیش آزمون برای گروه آزمون اجرا شد و 2 ماه پس از مداخله دو گروه پیگیری شدند و مجددا پرسشنامه ها را تکمیل کردند. در نهایت اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 18 و آزمون های خی دو، تی مستقل، تی زوجی و تحلیل کواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اختلاف معنی داری بین میانگین نمره متغیرهای نگرش، قصد رفتاری، هنجارهای انتزاعی و کنترل رفتاری درک شده در دانشجویان گروه آزمون نسبت به گروه کنترل بعد از انجام مداخله آموزشی وجود دارد(p<0.05). به علاوه، تعداد دفعات مصرف قلیان در بین دانشجویان گروه آزمون به طور معنی داری بعد از انجام مداخله آموزشی نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود (p<0.05). نتایج مطالعه نشان داد که طراحی مداخله آموزشی بر مبنای سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند یک استراتژی موثر برای تغییر ادراکات مثبت دانشجویان نسبت به مصرف قلیان و در نهایت کاهش مصرف آن شود.