مطالعه آزمایشگاهی تاثیر مشخصات هندسی آبشکن های نفوذپذیر مستقیم و T شکل بر آبشستگی اطراف آن ها

از جمله روش های متداول کنترل فرسایش کناری رودخانه ها، استفاده از آبشکن های نفوذناپذیر می باشد که در صورت طراحی و اجرای صحیح، علاوه بر کنترل فرسایش کناری، منجر به بازیابی و احیای اراضی با ارزش حاشیه رودخانه ها می شود. آبشستگی موضعی دماغه آبشکن، یکی از مسائل در طراحی این سازه ها می باشد که به علت تنگ شدگی مقطع جریان و وجود گردابه های قوی اتفاق می افتد. از شاخص های مهم در تعیین مشخصات حفره آبشستگی، حداکثر عمق آبشستگی می باشد. در این پژوهش، با استفاده از فلوم آزمایشگاهی به طول 18 متر، عرض 5/1 و عمق 8/0 متر، تاثیر مشخصات هندسی آبشکن ها بر آبشستگی موضعی دماغه مورد بررسی قرار گرفت. آبشکن ها از جنس توری سنگ (گابیون)، از نوع غیر مستغرق و عمود بر دیواره فلوم ساخته شد. آبشکن های مورد استفاده در دو نوع مستقیم و T شکل با 20 و 30 درصد تنگ شدگی کانال (دو طول آبشکن) بوده و آزمایش ها در چهار نسبت فاصله به طول در بستری با مصالح و شیب ثابت و استفاده از سه مقدار دبی انجام شد. نتایج نشان داد، در آبشکن های مستقیم، نسبت فاصله به طول سه و در آبشکن های T شکل، نسبت فاصله به طول چهار می توانند به عنوان نسبت های مناسب پیشنهاد شود. همچنین، استفاده از آبشکن T شکل، به لحاظ داشتن عمق آبشستگی کمتر دماغه و پایداری سازه بر آبشکن مستقیم ارجحیت دارد.