بررسی کارایی نیزار مصنوعی هیبریدی در حذف سرب و کادمیوم از پسآب مجتمع پردیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران

وجود فلزات سنگین در فاضلاب های صنعتی و خانگی با غلظت های بالاتر از حد مجاز موجب زیان به محیط زیست و به خطر افتادن سلامت انسان می گردد. بنابراین حذف فلزات سنگین از منابع آبی، گامی مثبت در جهت رسیدن به توسعه پایدار محسوب می شود. امروزه به علت هزینه های ساخت، بهره برداری و نگهداری پایین و نیاز به انرژی کم، استفاده از نیزارهای مصنوعی کاربردهای زیادی در حذف آلاینده ها از جمله فلزات سنگین پیدا کرده است.
این تحقیق مقیاس پایلوت پلنت و در مجاورت تصفیه خانه فاضلاب پردیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. پایلوت از 4 رآکتور مستطیل شکل بتونی تشکیل شد. ابعاد هر رآکتور 6 × 1.5 × 0.8 متر (طول، عرض و عمق موثر) بود. یک رآکتور به عنوان رآکتور کنترل به کار رفت. تحقیقات در 5 مرحله انجام شد. سیستم مختلفی از رآکتورها به صورت هیبرید (ترکیبی از جریان های عمودی سری و موازی با جهت جریان رو به پایین و روبه بالا) بررسی شد. نمونه ها با استفاده از دستگاه هاضم اسیدی هضم شده و غلظت دو فلز سنگین سرب و کادمیوم با استفاده از دستگاه اسپکتروفوتومتر جذب اتمی قرائت گردید. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
با افزایش زمان ماند هیدرولیکی از 2 تا 6 روز، میانگین درصد حذف فلزات از 42 به 58 درصد افزایش پیدا کرده است. در میان فازهای مختلف، فاز 4 با 54 درصد حذف برای تمامی فلزات بهترین عملکرد را داشته است. کمترین درصد حذف برای فاز 1 بوده است. میانگین درصد حذف در خروجی سلول با کاشت نی 65 درصد و برای شاهد 35 درصد بوده است. اختلاف این دو از نظر آماری نیز معنی دار است (05/0p<).
یافته های این تحقیق نشان داد که ترکیب رآکتورها به صورت سری جریان عمودی روبه پایین (Down flow) و در ادامه جریان عمودی روبه بالا (Up flow) و زمان ماند هیدرولیکی 4 الی 6 روز و سایز گراول 10 الی 20 مناسب ترین وضعیت وتلندهای زیرسطحی برای حذف فلزات مورد آنالیز در فاضلاب های شهری و صنعتی می باشد.