بررسی ساختار و عملکرد آزمایشگاه های منتخب سم شناسی قانونی اروپا و مقایسه آنها با آزمایشگاه های سم شناسی قانونی کشور

برنامه ریزی دقیق جهت ارتقاء کمی و کیفی آزمایشگاه های سم شناسی قانونی کشور نیازمند آگاهی از ساختار و چگونگی عملکرد آزمایشگاه های معتبر مشابه در کشورهای پیشرفته جهان است. این مطالعه، با هدف بررسی ساختار و عملکرد آزمایشگاه های منتخب سم شناسی قانونی اروپا و مقایسه آنها با آزمایشگاه های سم شناسی قانونی کشور انجام شد.
پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی می باشد. آزمایشگاه های منتخب سم شناسی قانونی اروپا بر اساس عضویت آزمایشگاه در شبکه موسسات علوم قانونی اروپا مورد بررسی قرار گرفتند و داده های مورد نظر در مورد ساختار و عملکرد آزمایشگاه سم شناسی قانونی در فرم های ثبت اطلاعات طراحی شده وارد گردید. داده های بدست آمده با اطلاعات موجود از آزمایشگاه های سم شناسی قانونی کشور مقایسه و مورد بررسی قرار گرفتند. از نرم افزار MS-Excel 2007 برای رسم نمودارها استفاده گردید.
در این مطالعه اطلاعات مربوط به 18 آزمایشگاه سم شناسی قانونی از 17 کشور اروپایی بدست آمد. از نظر ساختاری، بیشتر آزمایشگاه ها (39%) تحت نظر وزارت دادگستری و تنها 6 % آنها به صورت مستقل اداره می شوند. از نظر روش های آنالیز دستگاهی مورد استفاده، روش کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی در تمامی آزمایشگاه ها متداول می باشد. سیستم قضایی در تمامی کشورها به عنوان بیشترین گیرنده خدمات و مراکز خصوصی و بیمارستان ها با 1/11%، به عنوان کمترین میزان مشتریان این آزمایشگاه ها محسوب می شوند. تمامی این آزمایشگاه ها دارای گواهینامه مدیریت کنترل کیفی ISO 17025 بوده و یا در حال اخذ آن می باشند.
با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد که آزمایشگاه های سم شناسی قانونی کشور در مقایسه با آزمایشگاه های مشابه اروپایی از نظر ساختاری، نیروی انسانی فنی و تجهیزات تخصصی در جایگاه مناسبی قرار دارند. با این وجود، انجام اقدامات عملی جهت رفع موانع موجود در اخذ گواهینامه های معتبر مدیریت کنترل کیفی آزمایشگاه ضروری به نظر می رسد.