ارزیابی تحمل به سرما در کشت پاییزه نخود زراعی (Cicer arietinum L.) با استفاده از صفات فنولوژیک و مورفولوژیک در منطقه کردستان

کشت پاییزه نخود در مقایسه با کشت بهاره آن، عملکرد بیشتری تولید می نماید؛ اما حساسیت محصول به سرما مانع از انجام این کار می شود. به منظور بررسی و شناسایی ارقام پرمحصول و متحمل به سرما برای کشت پاییزه، 65لاین نخود زراعی (Cicer arietinum L.) به همراه رقم حساس به سرما ILC533 در سال زراعی 89-1388 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در ایستگاه سارال مرکز تحقیقات کشاورزی سنندج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحمل به سرما با استفاده از درصد بقاءء و درجه تحمل به سرما مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر صفات ارتفاع بوته، وزن100دانه، عملکرد و درجه تحمل به سرما اختلاف معنی دار وجود داشت. همبستگی عملکرد دانه با درصد بقاء، مثبت و معنی دار و با درجه تحمل به سرما، منفی و معنی دار بود. تجزیه خوشه ای، ارقام مورد مطالعه را در سه گروه حساس و نیمه متحمل، متحمل و کاملامتحمل متمایز کرد. در این پژوهش، 14لاین با داشتن درجه تحمل سرمای 3 و کمتر از 3، درصد بقای 85 تا90درصد و عملکرد دانه بیش از 141گرم در مترمربع، به عنوان لاین های برتر شناخته شدند.