برآورد شوری خاک سطحی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست: مقایسه آمار کلاسیک با مدل های آمار مکانی

شوری خاک یکی از عوامل مهم محدودکننده رشد گیاهان و تخریب اراضی است، لیکن مشاهدات زمینی برای تعیین شوری خاک بسیار زمان بر و پر هزینه است. کاربرد مدل های پیش بینی و برآورد شوری خاک به کمک مدل های آمار مکانی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مقایسه با آمار کلاسیک، با توجه به فرایند پیچیده آن، مناسب و نسبتا ارزان است. در این پژوهش با استفاده از داده های هدایت الکتریکی خاک به دست آمده از 236 نقطه در دشت گرمسار به بررسی رابطه همبستگی بین مقادیر هدایت الکتریکی با 27 متغیر به دست آمده از تصاویر ماهواره ای لندست (شامل شاخص های پوشش گیاهی، شاخص شوری، باندهای 1 تا 7 ماهواره، شاخص مولفه های اصلی، و شاخص انتقال طیفی) اقدام گردید. به کمک روش تحلیل عاملی و شاخص شباهت در برنامه SPSS متغیر ها به سه دسته تقسیم شد و بر اساس بالاترین ضریب همبستگی (58/0 و 60/0)، دو مدل به منظور پیش بینی شوری و تهیه نقشه هدایت الکتریکی خاک اشتقاق گردید. به موازات این کار، مدل های تخمینگر به منظور تهیه نقشه شوری از اطلاعات نقاط نمونه برداری شده در محیط ArcGIS با استفاده از مدل آمار مکانی رگرسیون حداقل مربعات معمولی (OLSR) اشتقاق و نقشه خطای تخمین با استفاده از شاخص Morans تهیه شد. نتایج نشان داد میزان دقت مدل های به دست آمده از روش OLSR با مدل های حاصل از روش های آمار کلاسیک یکسان است. مزیت استفاده از روش های آمار مکانی ارائه نقشه مقادیر تخمینی شوری و توزیع مکانی خطای تخمین است. بر این اساس، مدل های آمار مکانی، افزون بر داشتن دقت مناسب، به دلیل ارائه نقشه پراکنش نقاط، نقشه خطا، و عدم نیاز به تبادل اطلاعات بین نرم افزارهای مختلف نسبت به آمار کلاسیک برتری دارند.