بررسی مدل تحلیل سلسله مراتبی و روش های آماری دو متغیره در پهنه بندی خطر زمین لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز واز)

بررسی خطر زمین لغزش می تواند اطلاعات مفیدی را به منظور کاهش خسارات ناشی از آن و همچنین پیش برد برنامه های توسعه هر منطقه بدهد. از روش های بررسی لغزش، پهنه بندی خطر زمین لغزش می باشد. پهنه بندی در تخمین، مدیریت و کاهش خطر زمین لغزش بسیار مفید می باشد یکی از مناطق مستعد در بروز این عامل طبیعی حوزه آبخیز واز در شمال کشور می باشد. به همین منظور از مدل-های تحلیل سلسله مراتبی و روش های آماری دو متغیره شامل شاخص زمین لغزش، فاکتور وزنی، تلفیق فاکتور وزنی با شاخص لغزش و تلفیق تحلیل سلسله مراتبی با شاخص زمین لغزش استفاده گردید. از روش AHP به منظور اولویت بندی عوامل استفاده شد. بررسی های به عمل آمده نشان داده که عامل تغییرات کاربری اراضی و تبدیل مناطق جنگلی به مناطق مسکونی، باغات و احداث غیراصولی جاده های جنگلی مهم ترین عامل موثر در بروز زمین لغزش ها بوده است. در مرحله بعد نقشه خطر زمین لغزش با 4 رده خطر کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تهیه گردید که 67/40 درصد از حوضه در کلاس خطر زیاد، 56/42 در کلاس خطر کم و 13% حوزه در کلاس خطر خیلی زیاد قرار دارد. بررسی کارایی مدل ها در منطقه مورد مطالعه نشان داد که تلفیق مدل شاخص زمین لغزش (Wi) و فاکتور وزنی (Wf) با مقدار جمع کیفی 013/1 دارای بهترین کارایی و بعد از آن روش Wi با مقدار 72/.، تلفیق روش Wi و AHP با مقدار 652/.، AHP با مقدار 417/. و Wf با مقدار عددی 107/. در رده های بعدی قرار داشتند.