رابطه خلاقیت و ناراستگویی با میانجیگری توانایی توجیه رفتار غیر اخلاقی: بررسی جنبه منفی خلاقیت

هدف پژوهش حاضر اثبات جنبه نامطلوب و مضر خلاقیت با این مفروضه بود که افراد خلاق این توانایی را دارند که رفتارهای غیراخلاقی خود را توجیه پیدا کنند، بنابراین بیشتر میتوانند خود را متقاعد سارند که مرتکب رفتارهای غیراخلاقی شوند.
روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام نور قم به تعداد 8100 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای 165 دانشجوی مرد انتخاب شدند و به دو شکل در یک دوراهی اخلاقی برای انتخاب بین نفع شخصی و خودپنداره اخلاقی قرار گرفتند به گونه ای که توجیه رفتار غیراخلاقی در گروه توجیه پذیر آسان و در گروه توجیهناپذیر دشوار بود. ابزار پژوهش آزمون خلاقیت «ناراستگویی» عابدی (1372) و آزمون ریون پیشرفته بود و تحلیل داده ها با رگرسیون تعدیل شونده انجام شد.
نتایج نشان داد خلاقیت حتی پس از کنترل آماری هوش، ناراستگویی را میتواند پیش بینی کند، و این پیش بینی در گروه توجیه ناپذیر بسیار قویتر از گروه توجیه پذیر است.
خلاقیت دارای جنبه های منفی و مضر نیز هست که باید به آنها نیز توجه و با برنامه ریزی و آموزش به سمت مثبت سوق داده شود.