گام هایی به سوی چکیده ای موفق: تجزیه و تحلیل ژانرمحوری مقایسه ای

اهمیت چکیده مقالات پژوهشی به عنوان ژانری دانشگاهی انگیزه لازم را جهت تمرکز تحلیل گران بر این حیطه مغفول فراهم آورده است. اکثر پژوهشگران حیطه ژانر، با فرض کارکرد تلخیصی چکیده ها، برای تجزیه و تحلیل از مدل مرسوم IMRD (مقدمه – روش – نتایج- بحث یا نتیجه) بهره برده اند. حال اینکه مشکلات گزارش شده به خصوص درمورد بخش های پایانی چنین مدلی، مداقه و تحقیق بیشتر را طلب می کند. از این گذشته علیرغم تاثیر فراوان گونه گونی رشته ای و فرهنگی بر ارتباطات موثر درون رشته ای و بین رشته ای اعضای جوامع گفتمانی، مطالعات مقایسه ای با تاکید بر نیازهای دانشگاهیان ایرانی جهت ارتباط با و حضور موثر در جوامع گفتمانی بین المللی بسیار اندک هستند. تحقیق حاضر با الگوگیری از سنت تجزیه و تحلیل ژانرمحور آموزش زبان انگلیسی برای اهداف ویژه/ دانشگاهی به دنبال پر کردن برخی خلاهای موجود با انجام تجزیه و تحلیل مقایسه ای چکیده هایی از علوم نرم بود تا ویژگی هایی را که وجه مشخصه متون محققان ایرانی و همکاران بین المللی آنهاست، تعیین کند. کلان ساختار، ریزساختار و برخی ویژگی های 100 چکیده مقالات پژوهشی تجربی برگرفته از مجلات معتبر ایرانی (فارسی) و بین المللی (انگلیس) روانشناسی با بهره گیری از برخی مدل های متقن و دقیق تجزیه و تحلیل و تبیین گردید. نتایج نشان داد که علیرغم وجود شباهت هایی در استفاده از بخش های مقدمه، روش و انتهایی، در نحوه شکل گیری بخشها، حرکتها و گامهای تشکیل دهنده آنها تفاوت وجود داشت. تفاوت های موجود در سایه اولویتهای فرهنگی دو جامعه گفتمانی توضیح داده شده اند. با توجه به ناکارآمدی مدل چهاربخشی کلان ساختار، مدلی سه بخشی نیز پیشنهاد گردید. همچنین کاربردهای این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است