مروری تحلیلی بر روش های جداسازی و اندازه گیری اسید گلیسیریزیک از گیاه شیرین بیان

گیاه شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L.)، یک گیاه چند ساله از خانواده بقولات Fabaceae است. این گیاه به واسطه دارا بودن ترکیبات ثانویه مهم در ریزوم خود در دنیا حائز اهمیت بوده و مورد توجه صنایع دارویی، غذایی و حتی دخانیات قرار گرفته است. این گیاه به علت مصارف گسترده جهانی از نظر صادرات دارای اهمیت زیادی می باشد. مهم ترین ترکیب فعال آن از دسته ساپونین ها [تری ترپن 5 حلقه ای]، به نام گلیسریزیک اسید است که دارای سه گروه کربوکسیل و پنج گروه هیدروکسیل می باشد. این ترکیب دارای خواص فارماکولوژیک گسترده ای می باشد که می توان به اثرات ضد التهابی و ضد حساسیتی آن در آسم، اگزما و سایر بیماری ها اشاره نمود. روش های مختلف جهت جداسازی، خالص سازی و تعیین مقدار گلیسریزیک اسید وجود دارد. استفاده از حلال های گوناگون، آب، روش های ترکیبی، رزین های ماکرو - متخلخل و سورفاکتانت های غیر یونی آبی از مهم ترین تکنیک های استخراج این ترکیب و استفاده از کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا از مهم ترین روش های تعیین مقدار آن می باشد.