برنامه اقدام مشترک ژنو: ماهیت و الزامات

توافق ژنو میان ایران و کشورهای 1+5 (امریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین به اضافه آلمان) برای حل مسائل مربوط به برنامه هسته ای ایران در 24 نوامبر 2013 بحث های زیادی را در حلقه های سیاسی ایجاد کرد. از بسیاری جهات می توان از آن به عنوان رویدادی تاریخی با پیامی جهانی و منطقه ای یاد کرد. این توافق همچنین نشانگر فصلی تازه در روابط ایران و امریکا بود. توافق ژنو در سطح بین الملل تاثیر بسزایی در شیوه مدیریت روابط جهانی داشت. به واقع این توافق پیروزی دیپلماسی، چندجانبه گرایی و اعتماد به سیستم چند قطبی در جهان، پس از یک دهه یکه جانبه گرایی، سیاست های نظامی مداخله جویانه و عواقب فاجعه آمیز آن است. توافق ژنو در سطح منطقه ای با ایجاد روابط جدید تاثیر مثبتی بر مشکلات کنونی منطقه خواهد داشت که می تواند از بین بردن سلاح های کشتار جمعی و مقابله با تروریسم و افراطی گری که در حال گسترش به خارج از مرزهای منطقه است را شامل شود. توافق باعث ایجاد امید برای برقراری روابط پایدار و موثر ایران و امریکا بعد از سه دهه تخاصم است. با توجه به اینکه وضعیت ژئواستراتژیک جدید در حال شکل گیری در منطقه است، این مقاله تلاش دارد تا به سوالات ناشی از این وضعیت جدید در بخش بین المللی و منطقه ای پاسخ داده و تاثیرات آن را بر موضوع حساس روابط ایران و امریکا مورد بحث قرار دهد. در انتهای مقاله به بعضی از چالش های اساسی پیش روی انجام توافق پرداخته خواهد شد.