روندیابی تغییرات نیاز آبی گیاه مرجع و متغیرهای هواشناختی مرتبط با آن در آذربایجان شرقی

در این مطالعه به منظور بررسی روند تغییر در نیاز آبی گیاه به مثابه جلوه ای از تغییر آب و هوای استان آذربایجان شرقی، با اتخاذ تبخیر تعرق گیاه مرجع به روش فائو پنمن مونتیس و 15 متغیر مرتبط با آن، این مهم با استفاده از روش های ناپارامتری اسپیرمن، من کندال و تخمین گر شیب سن در 12 سری ماهانه و یک سری سالانه مورد کنکاش قرار گرفت. نتایج حاصل از آماره های این دو آزمون حاکی از آن است که از لحاظ معناداری روند پدیده ذیربط، ایستگاه های مورد بررسی در دو خوشه جداگانه قرار می گیرند. به طوری که خوشه اول شامل ایستگاه های تبریز و مراغه بوده که در تمامی سری های زمانی آنها، به جزء سری زمانی آوریل تبریز، مابقی سری ها دارای روند معنادار افزایشی در سطوح 95% و 99% اطمینان هستند. خوشه دوم شامل ایستگاه های اهر، سراب، میانه و جلفا است که پدیده مذکور به طور مشترک فقط در سری زمانی مارس دارای روند معنادار از نوع افزایشی در همان سطوح اعتماد است. از سویی، نتایج ناشی از آزمون سایر متغیرها، مبین آن است که به رغم آنکه در برخی از سری های زمانی هیچ یک از متغیرهای هواشناختی روند معناداری نداشتند، اما تبخیر تعرق گیاه مرجع به دلیل متاثر شدن از ترکیب و اثر متقابل آنها، دارای روند معناداری بوده است. در نهایت باید اذعان نمود که جهت بررسی تغییر در آب و هوای هر منطقه تنها نباید به متغیرهای اصلی جو اتکاء کرد چه بسا علی رغم معنادار نبودن آنها، ممکن است متغیرهای منبعث از آنها روند معناداری را بیان دارند.