ارزیابی تاثیر سلنیوم در کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانه زنی برنج

سلنیوم به دلیل دارا بودن خواص ضد اکسیدکنندگی و ضد سرطانی از جمله عناصر کم مصرفی است که علاوه بر نقش موثری که در افزایش تحمل گیاهانی همچون برنج به اثرات نامطلوب محیطی دارد، در حفظ سلامتی انسان نیز نقش به سزایی دارد. به منظور ارزیابی تاثیر سلنیوم در میزان کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانه زنی برنج رقم شفق آزمایشی در سال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل پیش تیمار بذور با سلنیوم در دو سطح صفر و 16 میلی گرم در لیتر، شوری در سه سطح صفر، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر و وزن بذر در سه سطح وزن هزار دانه 22، 24 و 26 گرم بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش شوری باعث ایجاد خسارت شدید و معنی داری در ویژگی های جوانه زنی اندازه گیری شده برنج به میزان 32 تا 59 درصد در شاخص های جوانه زنی و 30 تا 60 درصد در خصوصیات جوانه زنی شده است. پرایمینگ سلنیوم به شکل معنی داری خسارات ناشی از شوری (یک تا 23 درصد) و وزن هزار دانه کم (32 تا 47 درصد) را جبران کرد، به نحوی که درصد جوانه زنی در تیمار شاهد با تیمارهای کاربرد سلنیوم و وزن هزار دانه 24 گرم و نیز پرایم برنج با سلنیوم و شوری 6 دسی زیمنس در یک گروه آماری دسته بندی شدند. بر این اساس میزان شوری و وزن بذر کم تاثیر منفی شدیدی بر کلیه صفات اندازه گیری شده داشتند، ولی پیش تیمار با سلنیوم احتمالا از طریق افزایش سنتز آنزیم های آنتی اکسیدان به طور معنی داری خسارات منفی بر جوانه زنی را کاهش داد.