مشکلات خانواده های دارای کودک عقب مانده ذهنی تحت پوشش مراکز بهزیستی

خانواده یک نظام اجتماعی است که اختلال در هر یک از اعضاء آن می تواند کل نظام خانواده را مختل کند. درک صحیح از مشکلات خانواده های کودکان عقب مانده ذهنی نه تنها به خانواده این کودکان بلکه به افراد متخصصی که با این گونه افراد کار می کنند می آموزد تا نگرش خود را در جهت برنامه ریزی آموزشی و پرورشی تغییر دهند. این مطالعه با هدف تعیین مشکلات خانواده های دارای کودک عقب مانده ذهنی تحت پوشش مراکز بهزیستی صورت گرفته است.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که در آن140 نفر از والدین کودکان مبتلا به عقب ماندگی ذهنی تحت پوشش مراکز کم توانان ذهنی وابسته به بهزیستی استان گیلان در سال 89-1388مورد مطالعه قرارگرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات فردی-اجتماعی و بررسی مشکلات (در 2حیطه مشکلات اجتماعی و عاطفی) خانواده های دارای کودک عقب مانده ذهنی می باشد. داده ها پس از جمع آوری با بهره گیری از آمار توصیفی(توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کای دو و تست دقیق فیشر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش نشان داد که 6/53درصد از واحدهای مورد پژوهش مشکلات اجتماعی و 9/57درصد مشکلات عاطفی داشتند. بین مشکلات اجتماعی با جنسیت کودک (P=0.006)، وجود اختلال رفتاری در کودک(P=0.009)، نسبت مراقب اصلی با کودک(P=0.003)، وضعیت تاهل مراقب اصلی(P<0.001)، شغل مادر(P=0.03)، میزان درامد خانواده (P=0.004) و منبع مشورتی به هنگام بروز مشکلات(P<0.0001) ارتباط معنی داری وجود داشت. همچنین بین مشکلات عاطفی با جنسیت کودک(P<0.0001)، میزان عقب ماندگی کودک(P=0.006)، میزان استقلال کودک(P=0.005)، وجوداختلال رفتاری در کودک(P<0.001)، شغل مادر(P=0.003)، وجود بیماری جسمی در پدر(P<0.0001)، تعداد اعضای خانواده(P=0.006)، میزان درامد خانواده(P<0.01) و منبع مشورتی به هنگام بروز مشکلات(P<0.001) رابطه معنی داری وجود داشت.
از آنجایی که یافته های پژوهش موید آن است که اکثریت واحدهای مورد پژوهش دارای مشکلات اجتماعی و عاطفی می باشند بنابراین به نظر می رسد جهت کاهش مشکلات خانواده های دارای کودک عقب مانده ذهنی نیاز به حمایت های همه جانبه می باشد.