تاثیر هورمون پاشی براسینواستروئید و سیتوکنین بر میزان فعالیت و بیان ژن کاتالاز و پرولین در دو رقم کلزا تحت تنش خشکی

تنش غیرزیستی عامل محدود کننده در تولیدات گیاهی محسوب می شود. تجمع پرولین رایج ترین واکنش تحت تنش خشکی و شوری بوده و به عنوان محافظت کننده اسمزی فعالیت می کند. تنش خشکی از طریق کاهش آب گیاه سبب تولید انواع گونه های فعال اکسیژن (ROS) می شود. ROS ها با تخریب پروتئین ها، اسیدهای آمینه، کلروفیل و DNA به سلول آسیب می رسانند. برای کم کردن این آسیب ها، گیاهان دارای سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی مانند کاتالاز (CAT) هستند. یکی از روش های مقابله با تنش خشکی استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی است که سبب افزایش رشد و تقسیم سلولی می شوند، همچنین بر روی بیان ژن، تولید اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها اثر می گذارند. در این پژوهش تاثیر هورمون های سیتوکنین و براسینواستروئید بر میزان فعالیت و بیان ژن آنزیم کاتالاز و پرولین تحت شرایط تنش خشکی در دو رقم کلزا به نام های GKH و OKAPI بررسی شد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در هر دو رقم کلزای پاییزه GKH2005و OKAPI بیشترین فعالیت کاتالاز در شرایط تنش خشکی در سطح هورمونی براسینواستروئید بوده و اختلاف معنی داری را با شاهد (عدم هورمون پاشی) نشان داد. در هر دو رقم تحت تنش خشکی بیشترین بیان ژن cat16در سطوح هورمونی براسینواستروئید و ترکیب سیتوکنین 100 میکرومولار + براسینواستروئید بود. نتایج مقایسه میانگین میزان بیان ژن cat54 نیز نشان داد که بیشترین بیان متعلق به سطح هورمونی براسینواستروئید بوده و نسبت به سطح عدم هورمون پاشی دارای بیان بیش از سه برابر داشت. محتوای پرولین و بیان ژن p5cs در سطوح هورمون پاشی رقم GKH به صورت افزاینده بود و در رقم OKAPI روندی کاهشی را نشان داد.