مطالعه تنوع ژنتیکی گندم نان (Triticum aestivum L.) به کمک نشانگرهای ریزماهواره و تجزیه ارتباطی برای صفات فیزیولوژیک تحت تنش سرمای بهاره

وجود تنوع ژنتیکی برای تداوم و پیشرفت برنامه های به نژادی گیاهان زراعی و افزایش کارایی انتخاب ضروری است. در این راستا نشانگرهای مولکولی بطور موفقیت آمیز در ارزیابی تنوع ژنتیکی انواع گیاهان زراعی مورد استفاده قرار گرفته اند. بدین منظور 20 رقم گندم نان در قالب طرح کاملا تصادفی کشت شدند و 5 صفت فیزیولوژیک کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید و پایداری غشا سیتوپلاسمی در آنها اندازه گیری شد و همچنین در سطح مولکولی نیز از 12 جفت آغازگر ریزماهواره استفاده شد. جهت تعیین روابط ژنتیکی بین ارقام، تجزیه خوشه ایبه روش Ward انجام و ارقام مورد بررسی به چهار گروه تقسیم شدند. سطح اطلاعات چند شکلی از 0/32 (مکان ژنی Xgwm10) تا 0/725 (مکان ژنی Xgwm33) برای نشانگرهای SSR متفاوت بود. با استفاده از روش رگرسیون گام به گام ارتباط بین هر کدام از 5 صفت فیزیولوژیک و 40 نشانگر چند شکل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام ارتباط معنی دار دو نشانگر را با 5 صفت فیزیولوژیک در دمای شاهد (C°8) و ارتباط معنی دار 6 نشانگر را با 5 صفت تحت تنش شدید (C°2-) نشان داد که می توان از آنها در انتخاب مقدماتی در برنامه های اصلاحی استفاده کرد. همچنین نتایج نشان داد که برخی ازنشانگرها با بیش از یک صفت ارتباط دارند که بیانگر پیوستگی صفات با یکدیگر و یا تاثیر ژن های چند اثره می تواند باشد.