بررسی تطبیقی دیدگاه های جریان اصول گرا و اصلاح طلب نسبت به مشارکت سیاسی زنان در جمهوری اسلامی ایران (1376-1384)

از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تاکنون دو جریان فکری و سیاسی مهم و موثر به منصه ظهور رسیده اند. جریان اولی را که می توان به لحاظ فکری آن را «جریان اسلام گرای فقاهتی» و از حیث سیاسی «جریان اصول گرا» نامید، بار اول در دهه شصت و بار دیگر در دهه هشتاد به اوج قدرت خود رسید وکماکان به آن ادامه می دهد. در مقابل، جریان دوم که می توان از نظر فکری آن را «جریان نواندیش دینی» و از منظر سیاسی «جریان اصلاح طلب» خواند، در دهه هفتاد به اوج رشد خود رسید و از آن زمان، به ویژه پس از حوادث دهمین انتخابات ریاست جمهوری، به افول گراییده است.
هدف اصلی این مقاله، بررسی تطبیقی دیدگاه های این دو جریان نسبت به مسئله حقوق زنان، به ویژه مقوله مشارکت سیاسی آنهاست و فرضیه آن نیز عبارت است از اینکه: «مبانی فکری و دینی متفاوت این دو جریان، منجر به موضع ناهمگون آنها نسبت به مسئله حقوق زنان، به خصوص مقوله مشارکت سیاسی آنها، شده است». برای ارزیابی این فرضیه، سعی بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی مبانی فکری و تلقی دینی دو جریان مذکور، مواضع آنها نسبت به مقوله حقوق زنان، به ویژه در زمینه مشارکت سیاسی و خانواده، مقایسه شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از یکسو بین مواضع دو جریان مذکور نسبت به حقوق زنان تفاوت های قابل توجهی وجود دارد و از سوی دیگر، این اختلافات اساسا ناشی از تفسیر متفاوت، ولی غیرمنعطف، آنها نسبت به دین است.