خوانشی اسلامی از فلسفه اخلاق یونان؛ نگاهی هرمنوتیکی به تهذیب الاخلاق مسکویه

چگونگی شکل گیری و تحول مفاهیم و انتقال آن به فرهنگ و تمدن دیگر جسارتی سترگ در فهم اندیشه است. نوشتار پیش رو، متن تهذیب الاخلاق را برای بر رسیدن انتخاب کرده، تا با نگاهی هرمنوتیکی (تفسیری)، از چگونگی تحول مفاهیم اخلاقی یونان، نحوه ی انتقال و برگردان آن به فرهنگ و اندیشه ی اسلامی گزارشی را فراهم آورد. پرسش این است؛ با توجه به شیوه ی هرمنوتیکی، فهم مفاهیم اخلاقی نزد مسکویه چگونه است؟. تهذیب الاخلاق متنی است که مفاهیم اخلاقی و بنیانهای این مفهوم را در درون نظام زبانی - واژگانی خود جای داده است. تبار متن تهذیب الاخلاق را می توان دراخلاق نیکوماخوس ارسطو، به عنوان بینامتنیت مسکویه، انگاشت.
بنیاد های فلسفی -اخلاقی متن تهذیب الاخلاق نزد ارسطو و مسکویه یکسان نیست. پولیس)شهر-دولت)، فرونسیس(عمل)، ریطوریقا(سخنوری)، پراکسیس(کنش) و دیکه(عدالت) مفاهیم کلیدی برای تبیین بنیانهای فلسفه اخلاق نزد ارسطو می باشد. در حالی که فضیلت، سعادت، خرد و مدنیت مفاهیمی هستند که در نظام اخلاقی مسکویه برجسته اند. واژه ها هر چند به شکل یونانی آن نزد مسکویه حاضر نیست، اما مسکویه فهم و ترجمه ای از این مفاهیم ارائه کرد که بنیان های اخلاق فلسفی را درپی ریزی نمود. نوشتار پیش رو تلاشی است برای فهم تحول مفاهیم اخلاقی درحوزه فکر اسلامی؛ به منظور نشان دادن «امکان شکل گیری دانش فلسفی اخلاق» در اسلام دوره میانه.