بررسی کارایی مصرف و ضریب استهلاک نور ارقام گندم (Triticum aestivum L.) در رقابت با خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) در گرگان

به منظور مقایسه ضریب استهلاک نوری و کارآئی مصرف نور ارقام گندم در تراکم های مختلف خردل وحشی، آزمایشی در دو سال زراعی (90-1389) و (91-1390) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان انجام به منظور مقایسه ضریب استهلاک نوری و کارآئی مصرف نور ارقام گندم در تراکم های مختلف خردل وحشی، آزمایشی در دو سال زراعی (90-1389) و (91-1390) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل چهار رقم گندم (آرتا، تجن، مغان و مروارید) و پنج تراکم خردل وحشی (صفر، 4، 8، 16 و32 بوته در متر مربع) بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر سال بر ضریب استهلاک نوری، کارآئی مصرف نور و توزیع عمودی سطح برگ معنی دار نبود. در این پژوهش میانگین ضریب استهلاک نوری در دو سال اجرای آزمایش در حداکثر تراکم خردل وحشی در ارقام مروارید، مغان، آرتا و تجن به ترتیب 0/23، 0/51، 0/63 و 0/65 بود که بیشترین آن به رقم تجن و کمترین آن به رقم مروارید اختصاص یافت. با بررسی توزیع عمودی سطح برگ در ارقام گندم مشخص شد که میزان سطح برگ در تمامی لایه های مورد بررسی در رقم مروارید بیشتر از ارقام دیگر در شرایط رقابت و در شرایط خالص بود. میانگین کارآئی مصرف نور در بالاترین تراکم خردل وحشی در هر دو سال اجرای آزمایش در رقم مروارید با (1/85 گرم بر مگاژول) بیشترین و رقم تجن با (1/21 گرم بر مگاژول) دارای کمترین مقدار بودند. در مجموع نتایج حاصل از دو سال آزمایش نشان داد که رقم مروارید به دلیل داشتن توزیع عمودی سطح برگ بهتر، استفاده از کارآئی نور بیشتر و داشتن ضریب استهلاک نوری کمتر، دارای عملکرد دانه بیشتری از سه رقم آرتا، تجن و مغان بوده و در رقابت با خردل وحشی موفق تر بود.