بررسی اثر استفاده از فاضلاب و کمپوست بر شاخص های رشد و جذب برخی عناصر غذایی در ریحان

به منظور بررسی اثر فاضلاب و کمپوست بر شاخص های رشد و تجمع برخی از عناصر کم مصرف و فلزات سنگین در گیاه ریحان، تحقیقی با سه نوع آب که شامل فاضلاب تصفیه شده (1W)، ترکیب 50 درصد فاضلاب خام و آب شرب (2W) و آب شرب (3W) و همچنین دو سطح کمپوست که شامل هشتاد تن در هکتار (1C) و بدون کمپوست (2C) در سه زمان برداشت (1T، 2T و 3T) در قالب آزمایش فاکتوریل و براساس طرح آماری کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط لایسیمتری انجام گرفت. لایسیمترها پس از ساخت، با خاک سه لایه پر و گیاه در آنها کاشته شد. نتایج نشان داد که اثر نوع آب بر کلیه صفات رشد و تجمع عناصر در گیاه (به جزء روی در برگ) معنی دار بود به گونه ای که 1W دارای بیشترین تجمع عناصر بود. اثر کمپوست بر شاخص های رشد صرفا بر ارتفاع بوته و بر کلیه عناصر اثر معنی داری داشت. بالاترین میانگین شاخص های رشد و عناصر در سطح 1C مشاهده گردید. اثر چین بر وزن خشک و ارتفاع بوته معنی دار بود و با تداوم چین، بر میزان شاخص های رشد و تجمع عناصر در برگ و ساقه افزوده شد. اثر متقابل فاضلاب و کمپوست فقط بر تجمع سرب و منگنز موجود در برگ معنی دار بود. همچنین اثر متقابل فاضلاب و چین فقط بر وزن های تر و خشک معنی دار گردید. بالاترین وزن تر (78/377) و وزن خشک (83/42 گرم) به ترتیب در 2T1W و 3T1W مشاهده گردید. بالاترین میزان سرب (17/0) و منگنز (28/53 میلی گرم بر وزن خشک) در 1C2W مشاهده شد.